Vitamine A & voeding

Vitamine A & voeding: je vindt de A vitamines makkelijker dan je denkt, want vitamine A ligt hoogstwaarschijnlijk al in je koelkast zoals in de vleeswaren. Maar ook in andere voeding van dierlijke oorsprong vind je veel vitamine A, denk bijvoorbeeld aan vis, zuivel en eieren.

Tevens wordt deze vitamine veel aan bakproducten toegevoegd zoals margarine. En ook lever is heel rijk aan vitamine A. Wel moet worden opgemerkt dat enkele doelgroepen voorzichtiger moeten zijn met het innemen van vitamine A.

Waar zit vitamine A in voeding?

Zoals gezegd vind je in veel braadproducten en andere voedingsmiddelen vitamine A. Maar waarin zit vitamine A? Misschien eet je geen tot weinig vlees omdat je vegetariër bent. Toch kun je ook vitamine A uit groenten halen bijvoorbeeld. Maar welke groenten bevatten veel vitamine A?

Denk eens aan boerenkool, andijvie, spinazie of wortels. In deze groente zit veel provitamine A wat ook wel carotenoïden wordt genoemd. Vervolgens zet je lichaam deze provitamine weer om in vitamine A.

Wat veel mensen niet weten is dat eieren bolvol vitamine A zit, en dan vooral in de eidooier. Wel eens gehoord hoeveel vitamine A er in een ei zit? Eén eitje zorgt al voor een kwart (0,22 mg)  van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A.

En vind je dan ook vitamine A in fruit? Nou, net zoals dat gaat bij groente, zit in fruit provitamine A welke je lichaam vervolgens weer omzet in ‘echte’ vitamine A. Mandarijnen en sinaasappels zijn goede bronnen hiervoor.

Top 10 bronnen van vitamine A

Wil je weten of je vitamine A rijke voeding consumeert? In de onderstaande tabel vind je de top 10 met voedingsmiddelen die rijk aan vitamine A zijn:

Producten Vitamine A per 100 gram ADH per 100 gram
Lever 9,8 mg 1089%
Wortel 1,5 mg 167%
Spinazie 0,8 mg 89%
Waterkers 0,7 mg 78%
Boerenkool 0,5 mg 56%
Tonijn 0,45 mg 50%
Geitenkaas 0,4 mg 44%
Andijvie 0,4 mg 44%
Roomboter 0,39 mg 42%
Snijbieten 0,33 mg 37%

Vitamine A in Nederland

Het RIVM heeft een aantal jaren geleden een onderzoek naar vitamine A gedaan, en onderzocht hoeveel de Nederlanders er dagelijks van binnenkregen. Deze hoeveelheid vitamine A in voeding wordt vaak in retinol activiteit equivalenten (ook wel RAE genoemd) aangegeven.

In ons land is de inname van vitamine A uitgedrukt in gemiddeld RAE 858 mg per dag. Overigens is wel een duidelijk verschil waarneembaar tussen mannelijke en vrouwelijke respondenten. Voor mannen ligt het dagelijks gebruik van vitamine A nu op 953 mg per dag en voor vrouwen ligt dit aantal op 761 mg.

Uit het RIVM onderzoek blijkt tevens dat zowel mannen als vrouwen een beetje aan de lage kant zitten met hun dagelijkse vitamine A inname. De aanbevolen  hoeveelheid ligt namelijk grofweg tussen de 800 mg en 1.000 mg per dag. Misschien denk je nu dat jij een tekort aan vitamine A hebt?

Wel, vitamine A-tekort symptomen zijn bijvoorbeeld oogklachten. Wanneer je zelfs langdurig tekort aan vitamine A hebt kan nachtblindheid ontstaan en in het uiterste geval zelfs overgaan tot volledige blindheid. Ook een merkbaar verslechterde weerstand en huidproblemen zijn eventuele symptomen van het vitamine A tekort. Een tekort aan vitamine A is bijvoorbeeld aan te vullen met supplementen.

Jonge kinderen en zwangere vrouwen: oppassen met vitamine A

Wanneer je zwanger bent en teveel dan aanbevolen vitamine A gebruikt, loop je zelfs de kans dat de baby aangeboren afwijkingen krijgt. Hierom wordt de inname van vitamine A supplementen tijdens je zwangerschap ook sterk afgeraden.

Daarnaast is het verstandig geen lever te eten en is het raadzaam om het gebruik van lever producten zoals paté of (smeer) leverworst zeker te beperken tot maximaal 1 keer per week, en dan ook nog met een minimale hoeveelheid. Kinderen tot 4 jaar kunnen beter ook de smeer leverworst overslaan.

Voor alle andere mensen geldt: eet altijd gezond en gevarieerd, dan is het beste advies.

Laatste update: 10-06-2022

Vitaminen A uit lever, boter en retinol?

Je vindt vitaminen A niet alleen in lever, boter en retinol. Sterker, deze power vitamine is zelfs te vinden in gerookte paling al kent het ook bijwerkingen voor de gezondheid. Oppassen dus, zeker als je zwanger bent. Gelukkig geeft het voedingscentrum veel informatie over wat gezond is en zorgt voor een optimale gezichtsvermogen en stofwisseling.

Multivitamine voedingssupplementen?

Wel eens van microalgen gehoord? Daarin vind je geen vitamine B1 volgens de Nederlandse vereniging voor veganisme. Bloemkool en multivitamine kunnen ook je immuunsysteem ondersteunen met voedingssupplementen.

Top 3 beste vitaminen op een rij

  • Vitamine A
  • Vitamine B1
  • Vitamine C
Retinol gezond

Wil je ook gezond blijven met retinol en informatie wat belangrijk is voor jouw huid en gezichtsvermogen volgens de gezondheidsraad? Check dan wortelen of een andere vorm van retinol en krijg dagelijks genoeg met vitamine binnen via groente, fruit of via boterham.

Geschreven door

Dave Leusink

Dave Leusink (1981) is één van de auteurs op Vitamines.com. Hij schrijft graag over zijn favoriete onderwerpen zoals vitamines en supplementen. Hij is actief op Facebook, Instagram, Twitter en Linkedin. Heb je een opmerking over dit artikel? Mail dan [email protected] of bel hem (tijdens kantooruren) op 020-2101997.