Hoe houd ik mijn nieren gezond? Gezond voedsel voor de nieren

Welke vijf manieren zijn er ter ondersteuning van de nieren?

De nieren zijn in het lichaam ontzettend belangrijk. Het filteren van afvalstoffen in het lichaam wordt door de nieren gedaan. Tijdens de stofwisselings- en verbrandingsprocessen komen deze afvalstoffen vrij. Stoffen die we via medicijnen, water en voeding binnenkrijgen worden door de nieren verwijderd. Tegen schadelijke invloeden van buitenaf vormen de nieren de eerste verdedigingslinie.

Welke functies vervullen de nieren?

Een nier is ongeveer net zo groot als een vuist en heeft een boonachtige vorm. Een halve kop bloed wordt iedere minuut gefilterd door gezonde nieren. Urine wordt in de nieren gevormd. Urine zorgt ervoor dat afvalstoffen het lichaam kunnen verlaten. Via twee dunne urineleiders, één aan elke zijde van de blaas, gaat urine van de nieren naar de blaas. De urine wordt opgeslagen in de blaas. De urinewegen worden gevormd door de blaas, urineleiders en de nieren.

Uit het lichaam wordt overtollig vocht en afvalstoffen door de nieren verwijderd. Een gezonde balans aan mineralen zoals kalium, fosfor, calcium en natrium, zouten en water wordt door de nieren verzorgd.

De nieren, waar zitten ze?

Net onder de ribbenkast aan de rugzijde bevinden zich de nieren. De onderste ribben bedekken de nieren. Een nier weegt ongeveer 160 gram en is ongeveer twaalf centimeter lang. Zowel aan de voor- en achterkant worden de nieren beschermd door de ribbenkast en de spieren. Een laagje vetweefsel beschermd de nieren bovendien. Dit laagje vetweefsel wordt ´perirenaal vet´ genoemd.

Ook bij de vorming van neurotransmitters speelt vitamine B6 een rol. Dit zijn de ‘boodschappers stofjes’ van ons brein. Oxytocine, GABA, histamine, dopamine en serotonine zijn een aantal van deze belangrijke neurotransmitters. Signalen vanuit het zenuwstelsel naar de spieren, andere zenuwen en klieren worden door deze neurotransmitters doorgestuurd. Bij het goed functioneren van het zenuwstelsel is vitamine B6 dus erg belangrijk.

Ligt een nier hoger dan de andere?

Ja, vanwege de grootte van de lever ligt de rechternier hoger dan de linkernier. De lever ligt namelijk aan de rechterkant van het lichaam.

Waarom hebben we er twee?

Het is niet noodzakelijk om twee nieren te hebben. Er is geen verhoogd risico op complicaties op het moment dat iemand besluit één nier te doneren. De levensduur bij iemand met één nier is hetzelfde. We hebben waarschijnlijk twee nieren omdat we zo voor het geval er iets gebeurd met de ene dat we extra reserve aan niermassa hebben.

De nieren ontlasten: hoe kunnen we dit doen?

De nieren ontlasten die je het beste door je leefstijl en voeding aan te passen. Eten dat weinig toevoegingen bevat en niet gemaakt wordt met bestrijdingsmiddelen belasten de nieren aanzienlijk minder. Het minderen van zout is ook een manier om de nieren te ontlasten. Het zout dat het beste gebruikt kan worden is zout uit natuurlijke bronnen of zout dat uit de zee wordt gewonnen. Het zout dat het allerbeste gebruikt kan worden is Keltisch zout.

Men zegt dat dit het gezondste zout is. Dit zout bevat namelijk veel mineralen dat het lichaam nodig heeft. In België en Frankrijk is dit zout te koop in de supermarkten, in Nederland bij natuurvoedingswinkels. Dierlijke en plantaardige eiwitten mogen ook niet in overmaat gebruikt worden. Een nier-vriendelijk voedingspatroon bestaat uit onbewerkte voedingsmiddelen en veel plantaardig voedsel. Je ondersteunt de nieren ook door niet te roken en op te letten met alcohol. Resveratrol, brandneterbladextract, vitamine B en C zijn supplementen die bijdragen aan de nierfunctie.

De nieren gezond houden

Er komen meer afvalstoffen in het lichaam op het moment dat de nieren niet goed meer werken. Om de functie en gezondheid van de nieren optimaal te houden kun je de volgende dingen doen:

  1. Drink genoeg water. Over het algemeen is het erg belangrijk dat je voldoende gehydrateerd blijft, maar drink niet te veel. Ongeveer zes tot acht glazen water is genoeg. Op het moment dat je meer gaat drinken moeten de nieren harder werken om de rest van het water af te voeren.
  2. Zorg voor een gezonde levensstijl. Problemen met de nieren komen bijna altijd voort uit andere aandoeningen omdat de nieren wel wat kunnen verdragen. Je houdt de nieren gezond en in een goede conditie door gezond te eten.
  3. Zorg voor regelmatige beweging. Een hoge bloeddruk en een toename in gewicht wordt voorkomen door regelmatige beweging. Bouw langzaam op, op het moment dat je nog niet gewend bent aan trainen. Spierweefsel wordt afgebroken door intens veel te bewegen. De nieren hebben hier ook last van. Om te beginnen zijn zwemmen, fietsen of wandelen goede sporten.
  4. Niet roken. De functie van de bloedvaten wordt verminderd door roken. De toevoer van bloed naar de nieren neemt hierdoor af. De nieren kunnen hierdoor niet mee meer optimaal functioneren.
  5. Kijk goed na welke voedings- ,kruidensupplementen en medicatie je gebruikt. Informeer jezelf goed op het moment dat je bepaalde middelen voor een lange tijd gebruikt.

Welke voedingsmiddelen kunnen de nieren ondersteunen?

De hoeveelheid afvalstoffen in het bloed kunnen worden verminderd door een nier-vriendelijk voedingspatroon. Ook welke mineralen je voeding bevat is van belang.

Het mineraal natrium vind je terug in veel bewerkte voeding en is een electrolyt. Natrium vind je in een grote hoeveelheid terug in bewerkt keukenzout. Overmatig natrium kan slecht gefilterd worden door nieren die minder goed werken. Een minder goede kalium-natriumverhouding in de cellen kan hier een gevolg van zijn. Gebruik per dag maximaal 2 gram natrium en gebruik natuurlijk (zee)zout in plaats van synthetisch zeezout. Je houdt betere controle over je natriuminname op het moment dat je zelf kookt met verse producten.

Het mineraal kalium draagt bij aan verschillende processen in het lichaam. Ook kalium moet je beperken in een nier-vriendelijk dieet. Gebruik maximaal 2 gram kalium per dag.

Het mineraal fosfor vind je vaak terug in voedingsmiddelen. 1 gram per dag is de maximale hoeveelheid fosfor.

Wat zijn tien nier-vriendelijke voedingsmiddelen?

Snijbonen

Binnen een nier-vriendelijk dieet passen snijbonen uitstekend. Ze vormen een goede aanvulling op een maaltijd als je ze even roerbakt met ui, knoflook en wat tomaten.

De voedingswaarden van 100 gram rauwe snijbonen:
Kalium: 150mg
Natrium: 10mg
Fosfor: 25mg

Peultjes

Ook peultjes passen prima bij een nier-vriendelijke voedingsstijl. Roerbak peultjes met ui en knoflook voor een goede aanvulling op je maaltijd.
De voedingswaarden van 100 gram gekookte bloemkool:
Kalium: 210mg
Natrium: 10mg
Fosfor: 30mg

Bloemkool

  1. In een bloemkool vind je veel vitamine B,C en K. Ook bevat een bloemkool veel andere voedingsstoffen zoals vezels. Pureer in plaats van aardappelen eens een bloemkool. Ook maak je van bloemkool gemakkelijk een heerlijke soep.

De voedingswaarden van 100 gram gekookte bloemkool:
Kalium: 210mg
Natrium: 10mg
Fosfor: 30mg

Haricot verts

Net als andere groene bonensoorten passen haricot verts prima in een nier-vriendelijk dieet.

De voedingswaarden van 100 gram rauwe haricot verts:
Kalium: 250mg
Natrium: 2mg
Fosfor: 40mg

Bosbessen

Bosbessen bevatten veel antioxidanten en veel verschillende voedingsstoffen. Door de lage hoeveelheid kalium, natrium en fosfor passen deze prima in een nier-vriendelijk dieet.

De voedingswaarden van 100 gram verse bosbessen:
Kalium: 60mg
Natrium: 4mg
Fosfor: 16mg

Kabeljauw

Een gezonde en smaakvolle vis. Om het fosforgehalte onder controle te houden is het belangrijk kabeljauw in kleine porties te eten.

De voedingswaarden van 100 gram gekookte kabeljauw:
Kalium: 290mg
Natrium: 90mg
Fosfor: 200mg

Rode druiven

Deze smaakvolle druiven bevatten veel vitamine C en andere voedingsstoffen en antioxidanten. De resveratol in rode druiven dragen ook positief bij aan de hart- en bloedvaten.

De voedingswaarden van 100 gram rode druiven:
Kalium: 190mg
Natrium: 0mg
Fosfor: 15mg

Eiwit

Er is een grote hoeveelheid fosfor te vinden in de eierdooiers. Voor een nier-vriendelijk dieet kies je dus beter voor het eiwit. Het is een goede keuze voor hoogwaardige, gezonde eiwitten.

De voedingswaarden van 100gram eiwit:

Kalium: 155mg
Natrium: 170mg
Fosfor: 21mg

Rucola

Er zit weinig kalium in deze voedzame groene plant. Voor bijgerechten en salades is rucola daarom een goede, nier-vriendelijke keuze. Groene groentes zoals boerenkool en spinazie zijn erg gezond maar bevatten veel kalium wat minder goed is voor de nieren. Ook de mineralen mangaan en calcium en vitamine K zitten met een gezonde hoeveelheid in rucola. Voor de gezondheid van de botten zijn deze mineralen en vitamine erg belangrijk.

De voedingswaarden van 100 gram rauwe rucola:
Kalium: 220mg
Natrium: 10mg
Fosfor: 35mg

Aardbeien

Naast dat aardbeien erg smaakvol zijn bevatten ze ook veel voedingsvezels en vitamines. Omdat voor de reguliere teelt vaak bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, kus je het beste voor verse (of diepvries) biologische aardbeien kiezen.

De voedingswaarden van 100 gram verse aardbeien:
Kalium: 150mg
Natrium: 2mg
Fosfor: 30mg

De meeste mensen met nierklachten vinden dat ze prima af zijn met gewoon gezonde voeding. Door gezond te eten, zorg je ervoor dat je alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt, wat je helpt om je energieker te voelen en in topvorm te blijven. Dit kan ook de effectiviteit van medische behandelingen verbeteren.

Het is wel essentieel dat je, vanwege je nieraandoening, de richtlijnen voor een gezond dieet strikt volgt. Let vooral op je zoutinname; dit kan in het begin lastig zijn, maar de meesten wennen er snel aan.

Bij ernstige schade aan je nieren kan het nodig zijn om een aangepast dieet te volgen. Als je nieren minder goed gaan werken, zal een diëtist je persoonlijke voedingsadviezen geven. Deze professional zal je vertellen welke specifieke voedingsstoffen extra aandacht nodig hebben en hoe je jouw dieet het beste kunt aanpassen.