Waar is vitamine A goed voor?

Welke voedingsmiddelen bevatten veel vitamine A?

Je lichaam is zelf niet in staat om voldoende vitaminen aan te maken, daarom moet je lichaam dagelijks vitaminen uit voeding halen. Je lichaam heeft dagelijks vitamine A nodig, dit is een essentiële vitaminen.

Vitame A zorgt voor een gezonde huid, slijmvliezen en gebit. Daarnaast is vitamine A ook belangrijk voor je groei, bosontwikkeling en de ontwikkeling van je foetus.

In deze blog lees je meer over de voordelen voor je gezondheid en de functies van vitamine A, welke voedingsmiddelen je nodig hebt om deze stof binnen te krijgen en welke symptomen je krijgt bij een overschot of tekort aan vitamine A.

Vitamine A, wat is het?

Dit is een vetoplosbare vitamine. Je lichaam kan een overschot aan vitamine A opslaan als voorraad. Dit wordt in je lever opgeslagen. Het overige gedeelte wordt via urine of gal afgevoerd door je lichaam.

Voorgevormde vitamine A en provitamine A zijn twee soorten die in voeding voorkomen. De voorgevormde vitamine A wordt ook aangeduid als renitol. Retinol tref je voornamelijk in dierlijke producten, zoals zuivel, vlees, gevogelte. Provitamine A kan nog geen retinol genoemd worden, dit is namelijk een voorloper van de vitamine. Provitamine A komt voornamelijk voor in plantaardige voedingsmiddels, zoals groenten en fruit.

Van nature bevatten groenten, fruit en planten kleurpigmenten, dit worden ook wel carotenoïden genoemd. Je lichaam kan vitamine A aanmaken vanuit carotenoïden (lycopeen, bètacaroteen en luteïne).

Bètacaroteenis de meest voorkomende Provitamine A. Deze stof is een kleurstof en antioxidant, die ervoor zorgt dat bepaalde groente en fruit een oranje kleur krijgen, zoals mango, pompoen en wortel.

Wat is de functie van vitamine A?

Vitamine A is heb je nodig voor het aanmaken van de weefselstructuur en cellen in je huid. Het is dus onmisbaar voor de groei en ontwikkeling van je lichaam. Deze vitamine levert een bijdrage aan:

• De gezondheid van je huid en ogen
• Het verbeteren van je gezichtsvermogen
• De elasticiteit van je huid
• Een gezonder gebit
• De bescherming van je slijmvliezen in je darmen en longen
• Het opbouwen van een goede weerstand
• Je groei en botontwikkeling
• De groei en batonwikkeling van je foetus

In deze voeding zit Vitamine A

Vitamine A vind je van nature alleen in dierlijke producten. De stofjes Provitamine A en carotenoïden komen wel voor in plantaardige producten, deze stoffen kunnen door je lichaam omgezet worden in retinol. Op deze manier kun je middels verschillende voedingsmiddelen, je lichaam voorzien van de Vitamine A die je nodig hebt.

Voedingsmiddelen om vitamine A mee binnen te krijgen zijn:

• Zuivelproducten (eierdooiers, margarine, halvarine, bak- en braadproducten waar Vitamine A aan toegevoegd is)
• Vlees (lever)
• Vleeswaren (paté)
• Vis
• Groenten met bètacaroteen (provitamine A)
  Pompen, groene bladgroenten, wortel, zoete aardappel en diverse koolsoorten
• Fruit met met bètacaroteen  (provitamine A)
  Sinaasappels en mandarijnen

Wat veel mensen niet weten, is dat aan veel voedingsmiddelen, zoals halvarine, margarine en bak- en braadproducten vitamine A wordt toegevoegd.

De voordelen van vitamine A op je gezondheid

Het innemen van vitamine A zorgt voor gezondheidsvoordelen. Deze vitamine zorgt voor het behoud van een goed gezichtsvermogen. Het voldoende binnen krijgen van vitamine A kan bijdragen aan het risico op LMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie) kleiner wordt. LMD is een ziekte aan je ogen, waarbij je zicht steeds minder wordt. Dit verminderde zicht wordt versterkt bij schemer of wanneer het donker is. Indien je last hebt van nachtblindheid, kan dit een symptoom zijn van vitamine A tekort. Voor het behoud van de gezichtsvermogen is retinol onmisbaar. Retinol zorgt ervoor dat het net- en hoornvlieg van je oog goed functioneert.

Immuunsysteem versterking

Om je immuunsysteem te versterken, is het cruciaal om voldoende vitamine A binnen te krijgen. Dit is vooral belangrijk voor je darmen, longen, geslachtsdelen en de slijmvliezen in je ogen. Het herstelproces wanneer je zien bent, kan vertraagd worden door een tekort een Vitamine A en tegelijkertijd kan je vatbaarder zijn voor infecties.

Verbetering van je vruchtbaarheid

De ontwikkeling van eicellen en sperma worden beïnvloed door vitamine A, hierdoor draagt deze vitamine bij een gezond voortplantingssysteem voor zowel vrouwen als mannen.

De groei van belangrijke organen van je foetus worden bevorderd door de vitamine. Vitamine A speelt hierdoor een cruciale rol in de de gezondheid van je ongeboren kindje en placenta.

Let tijdens je zwangerschap extra goed op je inname van vitamine A. Zowel een overschot als tekort kan schade toebrengen aan je ongeboren kind, zoals aangeboren afwijkingen. Het wordt afgeraden om voedingsmiddelen waar veel vitamine A in zit (zoals lever en paté) tot je te nemen wanneer je zwanger bent.

Vrije radicalen bestrijden

Vrije radicalen zijn agressieve stoffen die beschadiging kunnen veroorzaken in je weefsels en cellen, deze radicalen worden in je lichaam bestreden door antioxidanten. Vitamine A fungeert als een krachtige antioxidant.

Een kleiner risico op chronische ziekten, zoals diabetes en hartaandoeningen, wordt in verband gebracht met voeding dat carotenoïden (uit deze stofjes kan je lichaam vitamine A aanmaken) bevat.

Vrije radicalen bestrijden

Vrije radicalen zijn agressieve stoffen die beschadiging kunnen veroorzaken in je weefsels en cellen, deze radicalen worden in je lichaam bestreden door antioxidanten. Vitamine A fungeert als een krachtige antioxidant.

Een kleiner risico op chronische ziekten, zoals diabetes en hartaandoeningen, wordt in verband gebracht met voeding dat carotenoïden (uit deze stofjes kan je lichaam vitamine A aanmaken) bevat.

Huidverbetering

Vitamine A heeft invloed op het verbeteren van je huidstructuur. De inname van deze vitamine zorgt voor een elastische, jonge en strakke huid.

Botversterking

Vitamine A heeft een belangrijke invloed op de groei en ontwikkeling van botten bij kinderen. Naast vitamine A, zijn vitamine D, proteïne en calcium essentieel voor gezonde botten.

De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) vitamine A

De voordelen voor je gezondheid en de functie van vitamine A is nu bekend, daarnaast is belangrijk om bewust te zijn van de ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) vitamine A. De hoeveelheid is afhankelijk van je geslacht en leeftijd en wordt hoger tijdens een zwangerschap.

Dankzij een gevarieerd en gezond eetpatroon, krijg je in principe voldoende vitamine A binnen. Het is daarom niet nodig om supplementen in te nemen.

De ADH voor kinderen van vitamine A

6 maanden – 2 jaar: 300 microgram

2 – 5 jaar: 350 microgram

6 – 9 jaar: 400 microgram

9 – 13 jaar: 600 microgram

De ADH voor vrouwen van vitamine A

Vanaf 14 jaar: 700 microgram

Tijdens de zwangerschap: 800 microgram

Tijdens de borstvoeding: 1100 microgram

De ADH voor mannen van vitamine A

Vanaf 14 jaar: 900 microgram

Vitamine A tekort, hoe herken je de symptomen?

Overgevoeligheid voor een vitamine A-tekort, komt voornamelijk voor bij mensen die lijden aan een ziekte aan de lever of alvleesklier hebben of een glutenintolerantie hebben. Ongezond eten, eetstoornissen, slechte voedingsgewoonten en overmatig alcoholgebruik kunnen een retinol tekort veroorzaken.

Herken een tekort aan vitamine A aan deze symptomen:

• Verlaagde weerstand
• Haarafwijkingen
• Huidafwijkingen, bijvoorbeeld een droge huid
• Afwijking aan de ogen, bijvoorbeeld volledige blindheid of nachtblindheid
• Vruchtbaarheidsproblemen of verminderde vruchtbaarheid
• Gebitsafwijking, bijvoorbeeld problemen met je gebit, slijmvlies of tandvlees

Weet je niet zeker of je een tekort aan vitamine A hebt, bespreek met je huisarts de mogelijkheden om hier achter te komen en of het nodig is dit aan te vullen. Een diëtiste kan je helpen met het onderzoeken van je voedingspatroon.

Vitamine A overschot, hoe herken je de symptomen?

Een overschot aan vitamine A kan ernstige klachten veroorzaken en zelfs leiden tot een vergiftiging. In de werkelijkheid om het gelukkig zelfden voor dat je een te veel vitamine A binnenkrijgt, aangezien de hoeveelheden die je hiervoor zou moeten innemen onrealistisch zijn.

Alleen tijdens een zwangerschap is het goed om op te passen met je vitamine A inname. Een overschot van de aanbevolen hoeveelheid, kan het risico vergroten op aangeboren afwijkingen van je baby.

Herken een teveel aan vitamine A aan deze symptomen:

• Misselijkheid
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Vermoeidheid
• Verminderd gezichtsvermogen
• Huidafwijkingen, zoals een rode, schilferige huid
• Afwijking aan de ogen
• Afwijking aan je skelet

De benaming voor een overschot aan vitamine A is hypervitaminose A.

Het verband tussen je huid en vitamine A

Vitamine A zit niet alleen in voeding, maar je vindt dit ook in veel crèmes die helpen tegen huidveroudering. Zowel tretinoïne (vitamine A-zuur) en retinol (vitamine A) zijn de verschillende types die je tegen kunt komen.

Retinos is minder krachtig dan tretinoïne, maar zorgt wel voor een vergelijkende huidbescherming.   Je hebt geen recept nodig om een crème met retinol te kopen. De werking van tretinoïne (vitamine A-zuur) is veel sterker. De sterke werking kan zichtbare en voelbare irritaties van je huid veroorzaken, hierdoor zijn deze crèmes alleen verkrijgbaar op recept. Vitamine A-zuur werkt bevordelijk voor de productie van collageen en verdeling van elastine in je huid. Door deze eiwitten blijft je huid elastisch en sterk. Tretinoïne heeft ook een herstellende werking voor rimpels en pigmentvlekken, die veroorzaakt zijn door UV-straling van de zon.