Wat zijn zeer ernstige burn-out symptomen?

Wat is een burn-out?

Een burn-out is een reactie op langdurige of chronische stress op het werk. Het wordt gekenmerkt door drie belangrijke dimensies: uitputting, cynisme (minder identificatie met het werk) en gevoelens van verminderde professionele bekwaamheid. Eenvoudig gezegd: als je je uitgeput voelt, een hekel begint te krijgen aan je werk en je minder capabel begint te voelen op je werk, dan vertoon je tekenen van burn-out.

De meeste mensen brengen het grootste deel van hun wakkere uren door met werken. Dus als je een hekel hebt aan je werk, het vreselijk vindt om naar je werk te gaan en geen voldoening haalt uit wat je doet, kan dat een behoorlijke tol eisen in je leven. Deze tol wordt zichtbaar via burn-out symptomen.

De term ‘burnout’ is een relatief nieuwe term en voor het eerst bedacht in 1974 door Herbert Freudenberger in zijn boek Burnout: The High Cost of High Achievement. Freudenberger defineerde het zelf zo: “een burn-out is het uitdoven van motivatie of stimulans, vooral wanneer iemands toewijding aan een zaak of relatie niet de gewenste resultaten oplevert”.

Welke burn-outs zijn er?

Er zijn verschillende soorten burn-outs, die meestal worden onderscheiden op basis van de onderliggende oorzaken of de context waarin ze zich voordoen. Hoewel de classificatie van burn-outtypes niet universeel vastgesteld is, zijn hier enkele veelvoorkomende soorten:

• Werkgerelateerde burn-out: De meest bekende vorm, veroorzaakt door langdurige stress op de werkplek. Dit omvat extreme werkdruk, toxische werkomgevingen, gebrek aan waardering of steun, en een onevenwichtige werk-privé balans.
• Ouderlijke burn-out: Ervaren door ouders die overweldigd raken door de eisen van het ouderschap, vaak als gevolg van een gebrek aan steun, continue zorgtaken en het managen van de behoeften van het gezin naast andere verplichtingen.
• Studenten burn-out: Treedt op bij studenten die extreme stress ervaren door studie-eisen, prestatiedruk, en de zorg over toekomstperspectieven, vaak verergerd door een gebrek aan balans tussen studie, werk en privéleven.
• Relatie burn-out: Ontstaat binnen persoonlijke relaties, waarbij individuen uitgeput raken door voortdurende conflicten, communicatieproblemen, of een gebrek aan emotionele voldoening binnen de relatie.
• Sociale burn-out: Komt voor wanneer het bijhouden van sociale verplichtingen en het constant verbonden zijn via sociale media overweldigend wordt, leidend tot een gevoel van uitputting en terugtrekking uit sociale interacties.

Elk van deze soorten burn-outs deelt gemeenschappelijke symptomen van uitputting, cynisme en een gevoel van verminderde persoonlijke effectiviteit, maar de specifieke triggers en de context waarin ze zich voordoen, kunnen variëren. Herkenning van het type burn-out kan helpen bij het richten op de juiste behandeling en ondersteuning.

Wat zijn zeer ernstige burn-outsymptomen?

Zeer ernstige burn-outsymptomen kunnen enorm ontwrichtend zijn voor het dagelijks leven, gekenmerkt door een uitputting die veel verder gaat dan gewone vermoeidheid. Mensen kunnen een diep gevoel van leegte, desillusie, en een gebrek aan interesse in activiteiten ervaren die voorheen voldoening gaven.

Er kan sprake zijn van aanhoudende fysieke symptomen zoals slaapproblemen, hoofdpijn, en spijsverteringsstoornissen.

Emotioneel kunnen mensen zich overweldigd voelen door gevoelens van falen, hopeloosheid, en een verminderd zelfbeeld, wat soms leidt tot depressieve symptomen of angststoornissen. Cognitief kunnen concentratieproblemen, geheugenstoornissen, en besluiteloosheid het functioneren aanzienlijk belemmeren.

Sociaal trekken sommigen zich terug, waardoor relaties onder druk komen te staan en het gevoel van isolatie toeneemt. Deze ervaringen vormen een vicieuze cirkel, waarbij elke poging tot normale activiteiten of werk enorm veel energie kost en weinig tot geen voldoening brengt, waardoor het herstelproces complex en uitdagend wordt.

Ernstige burn out symptomen kunnen zeer ontwrichtend zijn.

Wat is een dubbele burn-out?

Een dubbele burn-out is een situatie waarin iemand gelijktijdig op professioneel en persoonlijk vlak extreme uitputting ervaart. Dit fenomeen gaat verder dan de traditionele burn-out, die meestal gerelateerd is aan werkgerelateerde stress en overbelasting. Een dubbele burn-out herken je aan een diepe vermoeidheid en demotivatie in persoonlijke relaties, hobby’s en andere niet-werkgerelateerde aspecten van het leven.

Een dubbele burn-out ontstaat wanneer de druk en de eisen van zowel het beroeps- als het privéleven zo overweldigend worden dat het individu zich op beide fronten niet meer kan herstellen, wat leidt tot significante emotionele, fysieke en mentale gezondheidsproblemen.

Hoe lang duurt een zware burn out?

De duur van een zware burn-out kan behoorlijk variëren en is afhankelijk van meerdere factoren zoals de ernst van de symptomen, de persoonlijke situatie, de kwaliteit en de snelheid van de ontvangen ondersteuning en behandeling, en de individuele capaciteit om met stress om te gaan.

Gemiddeld kan een zware burn-out enkele maanden tot zelfs meer dan een jaar duren. Herstel is een persoonlijk en vaak langdurig proces, waarbij geleidelijke verbeteringen worden waargenomen. Het is cruciaal om professionele hulp te zoeken en passende stappen te ondernemen om de onderliggende oorzaken aan te pakken, zoals zoals het verminderen van stressoren, het ontwikkelen van gezondere copingmechanismen, en het verbeteren van levensstijl en werkbalans.

Lees meer over: Gaslighting betekenis

Symptomen

Hoewel burn-out geen psychische aandoening is die gediagnosticeerd kan worden, betekent dat niet dat het niet serieus genomen moet worden. Burnout symptomen kunnen je zowel lichamelijk als geestelijk beïnvloeden.

Lichamelijke burn-out symptomen

Als je de lichamelijke tekenen herkent, kun je beter begrijpen of de stress die je ervaart je op een negatieve manier beïnvloedt. Dit zijn er een paar voorbeelden waarop je kunt letten:

• Maagdarmproblemen
• Hoge bloeddruk
• Slechte immuunfunctie (vaker ziek worden)
• Terugkerende hoofdpijn
• Slaapproblemen
• Concentratieproblemen
• Depressieve stemming
• Zich waardeloos voelen
• Verlies van interesse of plezier
• Suïcidale gedachten
• Vermoeidheid

Mentale burn-out symptomen

Burn-out heeft ook mentaal en emotioneel gevolgen voor je. Dit zijn een paar van de meest voorkomende mentale symptomen van burn-out:

• Concentratieproblemen
• Depressieve stemming
• Je waardeloos voelen
• Verlies van interesse of plezier

Suïcidale gedachten

Als je zelfmoordgedachten hebt, kun je anoniem bellen met 0900-0113 of chatten over jouw situatie via www.113.nl.

Omgaan met burn-out

• Bespreek je werkproblemen met de personeelsafdeling van je bedrijf of met je leidinggevende
• Onderzoek minder stressvolle functies of taken binnen je bedrijf
• Neem regelmatig een pauze
• Leer meditatie of andere mindfulness technieken
• Eet gezond
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging
• Beoefen gezonde slaapgewoonten
• Overweeg vakantie te nemen

Burnout vs. depressie

Burn-out heeft dezelfde symptomen als sommige psychische aandoeningen, zoals depressie. Depressiesymptomen zijn ook een verlies van interesse in dingen, gevoelens van hopeloosheid, cognitieve en lichamelijke symptomen tot aan gedachten aan zelfmoord.

Hoe kun je zien of het een burn-out of een depressie is?

Mensen met een depressie ervaren negatieve gevoelens en gedachten over alle aspecten van het leven, niet alleen op het werk. Als je je zo voelt, kan een professional in de geestelijke gezondheidszorg je helpen. Hulp zoeken is belangrijk omdat mensen met een burn-out een hoger risico lopen om een depressie te ontwikkelen.

Risicofactoren voor burn-out klachten

Een baan met veel stress leidt niet altijd tot een burn-out. Als je goed met stress omgaat, ervaar je deze nadelige effecten misschien niet. Maar sommige mensen (en mensen in bepaalde beroepen) lopen een hoger risico op burn-out klachten dan anderen.

Volgens een rapport van Gallup uit 2018 zijn er vijf functiefactoren die kunnen bijdragen aan een burn-out bij werknemers:

• Onredelijke tijdsdruk. Werknemers die zeggen dat ze genoeg tijd hebben om hun werk te doen, hebben 70% minder kans om een hoge burn-out te ervaren, terwijl personen die niet in staat zijn om meer tijd te krijgen (zoals paramedici en brandweerlieden) een hoger risico op burn-out lopen.
• Gebrek aan communicatie en steun van het management. Steun van de manager biedt een psychologische buffer tegen stress. Werknemers die zich sterk gesteund voelen door hun manager hebben 70% minder kans om regelmatig burn-out symptomen te ervaren.
• Gebrek aan rolduidelijkheid. Slechts 60% van de werknemers weet wat er van hen wordt verwacht. Als verwachtingen als bewegende doelen zijn, kunnen werknemers uitgeput raken door alleen al te proberen erachter te komen wat ze geacht worden te doen.
• Onhandelbare werkdruk. Als de werkdruk onbeheersbaar aanvoelt, voelen zelfs de meest optimistische werknemers zich hopeloos. Een overweldigd gevoel kan snel leiden tot burn-out symptomen.
• Oneerlijke behandeling. Werknemers die het gevoel hebben dat ze oneerlijk worden behandeld op het werk hebben 2,3 keer meer kans op een hoge mate van burn-out. Onder oneerlijke behandeling vallen zaken als vriendjespolitiek, oneerlijke compensatie en mishandeling door een collega.

De stress die bijdraagt aan een burnout kan voornamelijk van je werk komen, maar stressoren uit andere levensgebieden kunnen ook bijdragen aan deze niveaus. Persoonlijkheidskenmerken en denkpatronen zoals perfectionisme en pessimisme kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan de stress die je voelt.

De gevolgen van onbehandelde burn-out symptomen

Als burn-out symptomen onbehandeld blijven, kunnen ze leiden tot:

• Vervreemding van werk-gerelateerde activiteiten. Mensen met burn-out zien hun werk als steeds stressvoller en frustrerender. Je kunt cynisch worden over je werkomstandigheden en de mensen met wie je werkt. Je kunt ook emotioneel afstand nemen en je afgestompt gaan voelen ten opzichte van je werk.
• Emotionele uitputting. Na verloop van tijd kunnen onbehandelde burnout symptomen ervoor zorgen dat je je emotioneel uitgeput voelt en niet meer in staat bent om ermee om te gaan.
• Verminderde prestaties. Burn-out beïnvloedt de dagelijkse taken op het werk, of thuis als je belangrijkste baan bestaat uit het zorgen voor gezinsleden. Mensen met burn-out symptomen voelen zich negatief over taken, kunnen zich moeilijk concentreren en hebben vaak een gebrek aan creativiteit. Samen resulteert dit in verminderde prestaties.

Preventie en behandeling

Hoewel de term ‘burn-out’ suggereert dat dit een permanente aandoening kan zijn, is het omkeerbaar. Als je je opgebrand voelt, moet je misschien iets veranderen aan je werkomgeving.

Personeelszaken benaderen over problemen die je hebt of met een leidinggevende praten kan nuttig zijn als het bedrijf investeert in het creëren van een gezondere werkomgeving. In sommige gevallen kan een verandering van functie of een nieuwe baan nodig zijn om te herstellen van een burnout. Als je niet van baan kunt veranderen, kan het helpen om in ieder geval van taken te wisselen.

Het kan ook helpen om duidelijke strategieën te ontwikkelen om je stress te beheersen. Zelfzorgstrategieën zoals gezond eten, voldoende bewegen en gezonde slaapgewoonten kunnen helpen om de effecten van een baan met veel stress te verminderen.

Een vakantie kan ook tijdelijk verlichting brengen, maar een weekje weg van kantoor is niet genoeg om je burn-out te overwinnen. Regelmatig geplande pauzes van het werk, samen met dagelijkse oefeningen om jezelf te vernieuwen, kunnen de sleutel zijn om je te helpen burn-out te bestrijden.

Als je een burn-out hebt en moeite hebt om een uitweg te vinden, of als je vermoedt dat je ook een psychische aandoening hebt zoals depressie, zoek dan professionele behandeling. Een gesprek met een professional op het gebied van geestelijke gezondheid kan je helpen om de strategieën te ontdekken die je nodig hebt om je op je best te voelen.

Conclusie

Burn-out is een complexe reactie op langdurige stress, voornamelijk erkend in werkgerelateerde situaties, maar ook in persoonlijke contexten zoals ouderschap, studie, relaties, en sociale interacties. Het manifesteert zich door diepe fysieke en emotionele uitputting, cynisme ten aanzien van betrokken activiteiten en een gevoel van verminderde bekwaamheid.

Zeer ernstige burn-out symptomen kunnen een flinke impact hebben op iemands leven, resulterend in diepe gevoelens van leegte, gezondheidsproblemen, verminderde prestaties en een algemeen gevoel van falen. Herstel vereist tijd, professionele hulp, en vaak substantiële veranderingen in levensstijl of werkomgeving.

Het herkennen van de diversiteit van burn-out typen benadrukt het belang van een persoonlijke benadering in de behandeling en ondersteuning, waarbij aandacht is voor zowel werk- als privégerelateerde stressfactoren. Het doel hierbij is om een evenwicht te vinden dat duurzaam welzijn bevordert, om weg te komen van de rand van uitputting.