Een paddenstoel eten die lijkt op het achterwerk van een leeuw? Maak kennis met lions mane. In dit artikel leer je meer over de lions mane werking, voordelen & bijwerkingen.
Lions mane is een voedingsmiddel in de categorie nootropics dat vooral recent populair is geworden en is komen ‘overwaaien’ uit de traditionele Chinese geneeskunde. De laatste tijd is er ook veel onderzoek gedaan naar deze hersenversterkende paddenstoel en de resultaten zijn heel interessant.
Een onderzoek gepubliceerd in het Journal of Agricultural and Food Chemistry somt de voordelen op door te stellen dat de leeuwenmama paddenstoel antibiotisch, anticarcinogeen, antidiabetisch, antivermoeidheid, antihypertensief, antihyperlipodemisch, anti-senescentie (tegen veroudering), cardioprotectief, hepatoprotectief, nefroprotectief en neuroprotectief is, en angst, cognitieve functie en depressie verbetert.
Nogal een lijstje met mogelijke lions mane voordelen dus! In dit artikel leggen we uit wat lions mane is, de lion’s mane werking én mogelijke bijwerkingen van deze interessante paddenstoel.
Wat is lions mane?
Lions mane staat in het Latijn bekend als Hericium erinaceus en komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika, Europa en Azië, hoewel het buiten Azië niet veel gekweekt wordt. Hij wordt ook wel pruikzwam, egelzwam, leeuwenmankruid, leeuwenklauw, Yamabushitake of Houtou genoemd en behoort tot de groep tandzwammen.
Pruikzwammen hebben lange, bungelende stekels die meestal langer zijn dan een centimeter. In tegenstelling tot de meeste paddenstoelensoorten, die stekels hebben die uit een tak steken, steken de stekels van Hericium erinaceus naar buiten, waardoor hij dat unieke uiterlijk van een leeuwenmanen heeft.
Deze paddenstoelen groeien op zowel levende als dode loofbomen en komen veel voor in de late zomer- en herfstmaanden.
Onderzoek toont aan dat lions mane ontstekingsremmende, antioxiderende en immuunstimulerende eigenschappen hebben in cellen, dieren en mensen. Hij wordt al duizenden jaren gebruikt als medicinale paddenstoel, vooral door beoefenaars van de traditionele Chinese geneeskunde.
Lions mane werkt mogelijk ontstekingsremmend.
Zoals veel krachtig heilzame voedingsmiddelen is het in delen van Azië al enige tijd bekend dat de lion’s mane paddenstoel mogelijk interessant is voor verschillende lichaamsfuncties en aandoeningen. De vreemd uitziende paddenstoel wordt in Japan al eeuwen en mogelijk zelfs duizenden jaren gebruikt en wordt vereerd door boeddhistische monniken.
Een sekte van boeddhistische monniken die bekend staat als de Yamabushi draagt een kledingstuk dat bekend staat als de ‘suzukake’, gemaakt van vele lange strengen bont, dat een opvallende gelijkenis vertoont met de lions mane en waarschijnlijk verklaart waarom de paddenstoel in sommige gebieden bekend staat als de yamabushitake.
Volgens sommige bronnen was de paddenstoel in het verleden op verschillende momenten gereserveerd voor royalty’s.
Lions mane werking
Lions mane is het meest bekend om zijn neuroprotectieve en nootropische werking. Onderzoek wijst uit dat de werkingsmechanismen van lions mane een belangrijke rol kan spelen bij het bevorderen van de gezondheid van het zenuwstelsel, met name door de productie van de groeifactoren Nerve Growth Factor (NGF) en Brain-Derived Neurotrophic Factor (BDNF) te stimuleren.
Bovendien hebben studies aangetoond dat lions mane mogelijk kan helpen bij het verbeteren van de cognitieve functie en het verminderen van symptomen van neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Alzheimer en Parkinson. Daarnaast is de lions mane werking mogelijk gunstig voor de stemming, waaronder vermindering van depressie en angst.
Afgezien van de hersengezondheid, heeft Lion’s Mane ook potentiële immunomodulerende en ontstekingsremmende eigenschappen. Het kan de immuunrespons versterken en kan nuttig zijn bij het bestrijden van infecties en ziekten.
Studies tonen ook aan dat het mogelijk een rol kan spelen bij het ondersteunen van de gezondheid van het maag-darmkanaal, met name door de behandeling van maagzweren en het bevorderen van een gezonde darmmicrobiota.
Hieronder nemen we de meest bekende (veronderstelde) voordelen van lion’s mane met je door.
1. Verbetert de hersenfunctie en is goed voor het zenuwstelsel
Misschien wel de meest grondig onderzochte eigenschap van de lions mane is zijn invloed op hersencellen en aanverwante functies. Deze ongelooflijke paddenstoel kan een revolutionaire invloed hebben op neurodegeneratieve ziekten.
Eén van de manieren waarop lions mane de hersenfunctie beïnvloedt, is door het versterken van de neurietgroei in de hersenen en aanverwante organen, volgens onderzoek gepubliceerd in het International Journal of Medicinal Mushrooms. Neurietgroei verwijst naar de groei van axonen en dendrieten van neuronen.
Dat is van groot belang in het onderzoek naar de gezondheid van de hersenen. Door deze groei te vergroten, zou het mogelijk kunnen zijn om celdegeneratie in de hersenen te vertragen of terug te draaien – het belangrijkste kenmerk van ziekten als Alzheimer en Parkinson.
Uit een onderzoek uit 2012 in Maleisië bleek dat het consumeren van de leeuwenmama paddenstoel zelfs beschadigde cellen kon regenereren van perifeer zenuwletsel, een letsel dat het kwetsbare weefsel tussen je hersenen en ruggenmerg aantast.
Bij het bestuderen van hersenziekten die beïnvloed kunnen worden door bepaalde medicijnen of behandelingen, gebruiken wetenschappers vaak de zogenaamde PC12 cellijn voor testen. Extracten en verschillende vormen van de pruikzwam paddenstoel lijken een grote invloed te hebben op PC12 cellen, door ze te beschermen tegen schade en hun celdood aanzienlijk te vertragen.
Deze bevinding kan zeer relevant blijken te zijn voor de preventie of behandeling van hersenaandoeningen.
In dieronderzoek, gepubliceerd in Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, stimuleerde de lion’s mane paddenstoel de cognitieve functie en hielp bij het verbeteren van het geheugen bij muizen, zowel met als zonder een Alzheimer model.
Meerdere onderzoeken hebben een omgekeerde correlatie gevonden tussen leeuwenmama en aan Alzheimer gerelateerde symptomen, wat betekent dat na het consumeren van het paddenstoelenextract de symptomen van de muizen verbeterden.
Een verbetering van milde cognitieve stoornissen bij mensen werd ook gevonden in onderzoek gepubliceerd in Phytotherapy Research na acht tot zestien weken lion’s mane supplementen, hoewel deze verbetering niet aanhield nadat de proefpersonen stopten met het nemen van dit supplement.
Het gevaar van ischemisch letsel (schade veroorzaakt door een gebrek aan bloedtoevoer) aan neuronen is ook van belang als je het hebt over hersenschade en ziekte. In laboratoriumtests in Taiwan is aangetoond dat de lion’s mane paddenstoel dit soort letsel helpt voorkomen.
Het innemen van lions mane supplementen blijkt ook mogelijk beschermende effecten te hebben op de verspreiding van de ziekte van Parkinson, een andere neurodegeneratieve aandoening, volgens dieronderzoek dat is gepubliceerd in het Journal of Translational Medicine.
Hoewel dit onderzoek nog in de kinderschoenen staat en in de meeste gevallen nog niet is overgegaan tot grootschalige proeven op mensen, mag het consistente effect dat lions mane op hersencellen blijkt te hebben niet worden genegeerd.
2. Ondersteunt de gezondheid van hart en bloedvaten
Lion’s mane kan je ook helpen bij het voorkomen van hartaandoeningen. Uit in vitro en dieronderzoek is gebleken dat extracten van leeuwenmanen de toename van LDL-cholesterol (ook wel slecht cholesterol genoemd) kunnen voorkomen, HDL, oftewel goed cholesterol, kunnen verhogen en triglyceriden in de bloedbaan kunnen verlagen, een vroege indicator van hartaandoeningen.
Een extract van de pruikzwam paddenstoel kan mogelijk bloedstolsels voorkomen en het risico op een beroerte verminderen, volgens een onderzoek van de afdeling Cellular Signaling, Graduate School of Pharmaceutical Sciences van de Tohoku Universiteit in Japan, uitgevoerd op bloedplaatjes van konijnen.
3. Kan de spijsvertering verbeteren
Mede door zijn krachtige ontstekingsremmende eigenschappen zou de lions mane paddenstoel de werking van je maag en spijsverteringsstelsel kunnen verbeteren.
In meerdere onderzoeken is aangetoond dat lion’s mane paddenstoel beschermt tegen maagzweren of deze vermindert.
Volgens een onderzoek uitgevoerd op ratten door het Mushroom Research Centre aan de Universiteit van Malaya in Maleisië, concludeerden onderzoekers bijvoorbeeld dat de bioactieve bestanddelen in lions mane extract verantwoordelijk kunnen zijn voor de gastroprotectieve activiteit die de ratten vertoonden.
Onderzoek met muizen uit China, gepubliceerd in het International Journal of Medicinal Mushrooms, bevestigt dit en vermeldt dat “de resultaten erop wijzen dat de polysaccharidefractie het actieve bestanddeel is van de H. erinaceus myceliumcultuur, die beschermt tegen maagzweren.”
Lion’s mane kan ook de symptomen van twee belangrijke ontstekingsaandoeningen van het spijsverteringsstelsel, gastritis en inflammatoire darmziekten, aanzienlijk verbeteren, zoals is aangetoond in laboratoriumstudies en onderzoek op muizen.
4. Vermindert ontstekingen
Uit een onderzoek uit Japan uit 2015 bleek dat lion’s mane in staat was om ontstekingen in vetweefsel te verminderen. Dit is belangrijk omdat vetweefselontsteking een factor is in de vorming van het metabool syndroom, een cluster van aandoeningen die je risico op hartziekten, beroerte en diabetes verhogen.
Lions mane heeft ook antibacteriële effecten tegen h. Pylori, vaak beschouwd als “de meest succesvolle ziekteverwekker in de menselijke geschiedenis”. Veel mensen hebben nooit symptomen van het dragen van de bacterie, maar bij sommige mensen veroorzaakt het ernstige maagaandoeningen, zoals maagzweren en/of darmzweren.
5. Werkt als een krachtige antioxidant
De moleculen in pruikzwammen hebben antioxiderende eigenschappen en helpen oxidatieve stress, veroorzaakt door slechte voeding en blootstelling aan chemicaliën in het milieu, te voorkomen en te verlichten.
Eén specifieke manier waarop deze antioxidanten nuttig kunnen zijn is bij het helen van wonden. Uit een onderzoek aan de Universiteit van Malaya bleek dat een vloeibaar extract van leeuwenmanen de wondgenezing aanzienlijk versnelde in vergelijking met natuurlijke genezing bij ratten.
Deze antioxidanten kunnen mogelijk ook:
- Osteoporose helpen voorkomen
- Beschermen tegen door alcohol veroorzaakte leverschade
- De veroudering van de huid vertragen
6. Verbetert de geestelijke gezondheid en het algehele welzijn
Een lions mane supplement kan ook helpen je beter te voelen door de slaap te verbeteren en de effecten van geestelijke gezondheidsproblemen te verminderen. Van de krachtige polysachariden uit leeuwenpalm is aangetoond dat ze vermoeidheid tegengaan in proeven met muizen.
Ze zouden ook het circadiane ritme weer normaal kunnen maken, zoals ze deden bij muizen in een onderzoek dat werd uitgevoerd aan het Department of Agro-environmental Sciences, Faculty of Agriculture van de Kyushu University, wat vooral belangrijk is voor mensen die risico lopen op dementie.
Het consumeren van lion’s mane kan ook een natuurlijke manier zijn om depressie en angst te helpen behandelen.
In een onderzoek kregen 30 vrouwen vier weken lang een placebo of leeuwenklauw. Onderzoekers concludeerden: “Onze resultaten tonen aan dat inname van H. erinaceus de mogelijkheid heeft om depressie en angst te verminderen en deze resultaten suggereren een ander mechanisme dan de NGF-verhogende werking van H. erinaceus.”
Dit lijkt deels te maken te hebben met de ontstekingsfactor die gerelateerd is aan depressie, zoals aangetoond in muizenstudies.
7. Verbetert de immuunfunctie
Lion’s mane lijkt het vermogen te hebben om de werking van het immuunsysteem te verbeteren op een manier die ook gerelateerd is aan het polysaccharide gehalte in de schimmel, volgens onderzoek uitgevoerd op muizen.
8. Kan nuttig zijn bij diabetes
Een dierstudie uit 2013 toonde een duidelijke verbetering van de bloedsuikerspiegel, insulinegevoeligheid en verschillende andere diabetesverschijnselen aan toen ze een extract van de pruikzwam kregen toegediend.
Mogelijk vanwege de antioxidantwerking van pruikzwam lijkt het toedienen ervan aan dieren ook de pijn te verlichten die wordt veroorzaakt door diabetische neuropathie.
Wat zit er in lions mane?
Onderzoek suggereert dat er minstens 32 bioactieve stoffen in lions mane zit. Hoewel het moeilijk is om het gehalte aan vitaminen en mineralen van leeuwenmantel vast te stellen, wordt aangenomen dat het een rijke bron is van kalium, zink, ijzer en selenium.
Een van de redenen waarom lion’s mane is onderzocht voor een breed scala aan doeleinden is vanwege de polysacchariden die het bevat. Polysachariden zijn complexe koolhydraatstructuren, zoals glucose.
Pruikzwam bevat bèta-glucaan polysachariden, waarvan wetenschappelijk bekend is dat ze verband houden met verschillende gezondheidsvoordelen, zoals een gezond hart en immuunreacties.
Lion’s mane of reishi?
Veel mensen zich af over ze lions mane of juist reishi paddenstoelen moeten kopen. Het interessante is juist dat deze twee ook goed samen gaan.
Zoals gezegd is lions mane is een specifieke soort schimmels bekend om zijn unieke, leeuw-achtige vorm, waarvan studies suggereren dat het een rol kan spelen in het verbeteren van cognitieve functies. Dit is te wijten aan zijn potentieel nootropische eigenschappen, waardoor het een interessante optie is voor neurologische gezondheidsinterventies.
Aan de andere kant is Reishi, vaak ook wel ‘de paddenstoel der onsterfelijkheid’ genoemd, erkend om zijn immunomodulerende en ontstekingsremmende eigenschappen, die het immuunsysteem kunnen ondersteunen en algemeen welzijn kunnen bevorderen.
En dan nu het wonderlijke: juist de combinatie van lion’s mane en reishi kan aanzienlijke synergetische effecten hebben, door hun afzonderlijke voordelen te combineren en een uitgebreidere gezondheidsbevordering mogelijk te maken. Deze schimmels vertegenwoordigen samen een spannende, onderbenutte bron van natuurlijke gezondheidsondersteuning.
Waar is lions mane goed voor?
Zowel lion’s mane als reishi zijn schimmels die in de traditionele Chinese geneeskunde worden gebruikt voor medicinale en therapeutische doeleinden. Ze hebben veel vergelijkbare voordelen voor de gezondheid, waaronder hun vermogen om de immuunfunctie te stimuleren en oxidatieve stress te bestrijden.
Lion’s manen staan bekend om hun neuroprotectieve eigenschappen. Het bevordert de cognitieve gezondheid door het verbeteren van neurietgroei, wat een cruciale rol speelt bij neurale groei en tegelijkertijd ontstekingen vermindert.
Leeuwenmantel wordt in de traditionele Chinese geneeskunde vaak gebruikt om qi, iemands vitale energie, te behouden en problemen met het centrale zenuwstelsel te verbeteren. Het kan worden aanbevolen aan patiënten die te maken hebben met Alzheimer, Parkinson, depressie, angst, slapeloosheid en cognitieve stoornissen.
Waar is reishi goed voor?
Reishi paddenstoel staat bekend om zijn verbazingwekkende helende eigenschappen. Net als leeuwenmanen heeft het krachtige ontstekingsremmende en immuunversterkende eigenschappen.
Het wordt ook gebruikt om de mentale helderheid te verbeteren en het lichaam te helpen omgaan met de negatieve effecten van stress, daarom wordt het beschouwd als een adaptogeen kruid. Reishi paddenstoelen bevatten ook polysacchariden, net als leeuwenmanen, die ze hun potentiële kankerbestrijdende eigenschappen geven.
Hoe wordt lions mane gebruikt?
Lions mane paddenstoelen worden al eeuwenlang gebruikt als voedselbron en kruidengeneesmiddel in verschillende Aziatische landen. De laatste 10 jaar heeft deze medicinale paddenstoel veel aandacht gekregen vanwege zijn mogelijke therapeutische werking bij neurodegeneratieve ziekten.
In het Oosten gaat de eerbied voor schimmels vele eeuwen terug, met schimmels die bekend staan als ‘geestenplanten’ waarvan men geloofde dat ze voor een lang leven en spirituele kracht zorgden.
Volgens onderzoek gepubliceerd in het Journal of Restorative Medicine, werd leeuwenmantel in Chinese en Japanse medische systemen traditioneel gebruikt om de darmen te voeden, de milt te versterken en ook als middel tegen kanker.
In de traditionele geneeskunde wordt gezegd dat het voedend is voor onze vijf interne organen – de long, het hart, de milt, de nier en de lever – en het wordt gebruikt om een goede spijsvertering, kracht en algehele vitaliteit te bevorderen.
De Lion’s mane mushroom wordt in de traditionele Chinese geneeskunde ook gebruikt om de symptomen van qi-tekort (een gebrek aan “vitale energie”) te verbeteren en wordt vaak ingenomen bij problemen met het centrale zenuwstelsel, slapeloosheid en zwakte.
Lions mane wordt al eeuwenlang gebruikt.
Helaas voor veel van ons westerlingen is de leeuwenmangpaddenstoel niet gemakkelijk verkrijgbaar bij de groenteboer, met de mogelijke uitzondering van Aziatische groentemarkten in plaatsen als Chinatown.
Er zijn echter twee opties die je nog wel hebt. Ten eerste is het mogelijk om leeuwenmantel te kweken in Europa, en er zijn online kits verkrijgbaar met zaden om hem in je eigen tuin te kweken.
Als je deze weg kiest, wees je er dan van bewust dat veel mensen de paddenstoel vergelijken met een vlezig product dat naar zeevruchten smaakt. Hij past goed bij zilvervliesrijst of quinoa, vooral als je er wat verse smaken aan toevoegt, zoals paprika of zoete ui.
Niet iedereen heeft de mogelijkheid om zelf gewassen te kweken, dus je kunt de leeuwenmama paddenstoel ook in supplementvorm kopen. Zorg ervoor dat je goed onderzoek doet en alleen supplementen van hoge kwaliteit koopt van betrouwbare fabrikanten.
Recepten met pruikzwam
Om de pruikzwam te bereiden, borstel je stukjes vuil van de stekels, snij je het deel dat aan de boom vastzat eraf en snij je het in stukjes van een halve centimeter. Bak de steaks vervolgens in een droge pan ongeveer vijf minuten aan elke kant en controleer ze om de paar minuten. Je wilt dat het water in de paddenstoelen eruit komt, zodat ze een beetje knapperig worden.
Zodra de pruikzwam paddenstoelen bruin beginnen te worden, voeg je een beetje grasboter, ghee of olijfolie toe, plus zout en peper, en laat je ze op een laag pitje verder bakken tot de paddenstoelensteaks goudbruin kleuren.
Bij het bakken van leeuwenmantel kun je ook fijngehakte knoflook, gele ui en andere groenten toevoegen die je normaal gesproken met garnalen combineert, omdat de twee bekend staan om hun vergelijkbare smaken.
Gesauteerde lions mane champignons zouden perfect werken in mijn vegetarische ceviche recept, vooral omdat ze die traditionele visachtige smaak van ceviche toevoegen, maar het gerecht vegetarisch-vriendelijk houden.
Lions mane bijwerkingen
De lions mane bijwerkingen zijn in veel studies onder de lopen genomen, en hieruit bleek lion’s mane (over het algemeen) een veilig voedingsmiddel. Meerdere dierstudies hebben aangetoond dat het niet giftig is bij verschillende doseringen, zelfs niet gedurende langere perioden.
Er zijn geïsoleerde meldingen van bijwerkingen van de leeuwenmankruid paddenstoel, waaronder een van contactdermatitis en een andere van ademhalingsproblemen gerelateerd aan het eten van pruikzwam.
Als je ervoor kiest om deze paddenstoel te eten en symptomen krijgt, zoals een branderige/jeukende huid, niet goed kunnen ademen of gezwollen lippen, raadpleeg dan onmiddellijk je arts.
Hoeveel lion’s mane per dag?
Als je een lion’s mane supplement wil gebruiken, moet je het etiket lezen voor de juiste dosering, vooral als er sprake is van een combinatie van ingrediënten. De doseringen die worden aanbevolen in supplementen variëren van 300 milligram tot 3000 milligram, één tot drie keer per dag, dus volg de instructies op het etiket zorgvuldig op.
Als je niet zeker weet hoe je lichaam zal reageren, begin dan met een kleinere dosis van lion’s mane en werk van daaruit naar boven toe.
Als je allergiesymptomen opmerkt na het gebruik van een pruikzwam extract of supplementen, zoals jeuk of spijsverteringsproblemen, stop dan helemaal met het gebruik van het supplement.
Conclusies
- De lions mane mushroom is een eetbare paddenstoel die groeit in Azië, Europa en Noord-Amerika.
- Hij wordt al duizenden jaren gebruikt als medicinaal voedsel in de traditionele Chinese geneeskunde en andere oude geneeskundige praktijken.
- Door de aanwezigheid van unieke polysacchariden en andere voedingsstoffen heeft lion’s mane mogelijk voordelen voor de gezondheid.
- De twee meest bekende voordelen van het consumeren van leeuwenklauwpaddenstoelen zijn het potentiële vermogen om de verspreiding van neurodegeneratieve ziekten en kanker te voorkomen of te beschermen.
- Lion’s mane kan mogelijk ook helpen om de gezondheid van het hart te verbeteren, te beschermen tegen ontstekingen in de spijsvertering, ontstekingen te verminderen, oxidatieve stress te verlichten, de geestelijke gezondheid te verbeteren, de immuniteit te verhogen en diabetes te voorkomen.
- Lions mane is niet verkrijgbaar in de supermarkt, maar je kunt ze wel zelf kweken of kopen als voedingssupplement.
Bronnen
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24266378/
- https://www.uq.edu.au/news/article/2023/02/mushrooms-magnify-memory-boosting-nerve-growth-0
