Vitamine K

Vitamine K verwijst naar een groep vetoplosbare vitamines die een rol spelen bij de bloedstolling, de botstofwisseling en de regulering van de calciumspiegel in het bloed. Het lichaam heeft vitamine K nodig om protrombine te produceren, een eiwit en stollingsfactor die belangrijk is bij de bloedstolling en de botstofwisseling.

Vitamine K1, of fylloquinon, komt uit planten. Het is de belangrijkste vorm van vitamine K. Een minder belangrijke bron is vitamine K2, of menaquinon, die voorkomt in sommige dierlijke en gefermenteerde voedingsmiddelen.

Fylloquinon, ook bekend als vitamine K1, komt voor in planten. Als mensen het eten, zetten bacteriën in de dikke darm het om in zijn opslagvorm, vitamine K2. Het wordt opgenomen in de dunne darm en opgeslagen in vetweefsel en de lever. Zonder vitamine K kan het lichaam geen protrombine aanmaken, een stollingsfactor die nodig is voor de bloedstolling en de botstofwisseling.

De meeste Nederlanders lopen niet allemaal het risico op een vitamine-K tekort. Pasgeborenen en mensen met een malapsorptieprobleem, bijvoorbeeld door het korte-darmsyndroom, taaislijmziekte, coeliakie of colitis ulcerosa, lopen er de meeste kans op. Baby’s krijgen direct bij hun geboorte daarom een vitamine K-injectie om hen te beschermen tegen bloedingen in de schedel, die fataal kunnen zijn.

Vitamine K zit in donkergroene bladgroenten, zoals boerenkool, spinazie, paksoi en snijbiet. Deze bevatten vaak hoge concentraties vitamine K1. Daarnaast kun je vitamine K2 vinden in gefermenteerde voedingsmiddelen, zoals natto (een traditioneel Japans gerecht gemaakt van gefermenteerde sojabonen), kaas en gefermenteerde groenten.

Andere voedingsmiddelen die vitamin K bevatten zijn broccoli, spruitjes, bloemkool, avocado, peterselie, basilicum, koriander en groene thee. Ook lever, eieren en zuivelproducten dragen bij aan de vitamine K-inname.

Vitamine K supplementen kun je zorgeloos kopen omdat er geen specifieke vitamine K bijwerkingen bekend zijn. Wel is het zo dat mensen die antistollingsmedicijnen gebruiken, zoals warfarine (ook bekend als Coumadin) moeten uitkijken met vitamine K. Een plotseling hoger (of lager) niveau vitamine K in hun dieet kan het effect van het medicijn opheffen, waardoor het bloed te snel kan stollen.

De hoeveelheid en duur van vitamine K en D voor je baby hangt af van de leeftijd en het soort voeding dat je baby krijgt. Bij borstvoeding heeft je baby vanaf dag 8 tot en met 12 weken dagelijks 150 microgram vitamine K nodig. Daarnaast heeft je baby dagelijks 10 microgram vitamine D nodig tot de leeftijd van 4 jaar.

Bij flesvoeding heeft je baby vanaf dag 8 dagelijks 150 microgram vitamine K nodig, maar alleen als hij minder dan 500 ml flesvoeding per dag krijgt. Als de hoeveelheid flesvoeding meer is, is het geven van vitamine K niet nodig. Daarnaast heeft je baby bij flesvoeding vanaf dag 8 tot de leeftijd van 4 jaar dagelijks 10 microgram vitamine D nodig. Vitamine K zit ook in veel kindervitamines.