Wat is PEA? Werking & bijwerkingen

werking pea bijwerking

Palmitoylethanolamide, kortweg PEA, is bekend om het verminderen van ontstekingen en anti-aging voordelen. Dit artikel gaat over wat PEA is, de PEA werking én mogelijke  bijwerkingen van een PEA supplement.

Veel mensen zullen het woord PEA voor het eerst horen, en daarom onderzoeken we in dit artikel hoe PEA werkt, wat de gezondheidsvoordelen van PEA zijn, hoe je ervoor kunt zorgen dat je voldoende binnenkrijgt via je voeding en of je een PEA supplement kunt overwegen.

Wat is PEA / palmitoylethanolamide?

Palmitoylethanolamide (PEA) is een vetzuur dat van nature overal in het lichaam voorkomt. Het kan een rol spelen in verschillende biologische processen, met name in het Endocannabinoïde Systeem (ECS).

Het lichaam produceert grotere hoeveelheden PEA in de aanwezigheid van fysieke en mentale stress. Infecties, pijn, allergenen, gifstoffen, UV-schade, pesticiden, glutens en kankerverwekkende stoffen kunnen de productie ervan ook op gang brengen.

Het is dan ook geen verrassing dat palmitoylethanolamide ontstekingsremmende en pijnbestrijdende eigenschappen heeft en wordt onderzocht als behandeling voor verschillende aandoeningen.

In het bijzonder is aangetoond dat palmitoylethanolamide zenuwbeschermende effecten heeft en kan helpen bij de behandeling van neurologische aandoeningen.

wat is pea

PEA supplement werking

De werkingsmechanismen waardoor palmitoylethanolamide zou kunnen werken moeten nog volledig worden begrepen. Toch hebben we veel vooruitgang geboekt dankzij professor Rita Levi-Montalcini, die de PEA werking tussen 1992 en 1996 heeft opgehelderd. Zij bestudeerde vervolgens het PEA supplement voor neuropathische pijn en allergieën.

Er wordt aangenomen dat PEA vier werkingsmechanismen heeft:

  • Ontstekingen verminderen.
  • De activering van mestcellen (allergieën) verminderen.
  • ECS activiteit versterken.
  • Specifieke receptoren in het lichaam activeren.
PEA werking

Waar zit PEA in?

PEA wordt van nature geproduceerd door alle cellen van het menselijk lichaam. Het wordt op hogere niveaus aangemaakt in tijden van fysieke stress. Palmitoylethanolamide (PEA) zit echter in verschillende voedingsmiddelen, zoals:

  • Eigeel
  • Pinda’s
  • Lecithine van soja
  • Sojabonen
  • Linzen
  • Doperwten
  • Tomaten
  • Maïs
  • Koemelk

Mogelijke voordelen van Palmitoylethanolamide

Pijn en ontsteking

Chronische pijn is wereldwijd een ernstig probleem en zal dat blijven met de vergrijzing van de bevolking. Een van de functies van P E A is het helpen reguleren van pijn en ontsteking. PEA heeft een wisselwerking met CB1 en CB2 receptoren, die deel uitmaken van het endocannabinoïde systeem. Dit systeem is verantwoordelijk voor het handhaven van de homeostase of het evenwicht in het lichaam. 

Endocannabinoïden worden door het lichaam vrijgegeven om de immuunrespons te helpen controleren bij verwondingen of ontstekingen. PEA helpt de niveaus van endocannabinoïden in het lichaam te verhogen, wat uiteindelijk leidt tot minder pijn en ontstekingen.  

Daarnaast vermindert PEA het vrijkomen van ontstekingschemicaliën en vermindert het de algehele zenuwontsteking. Deze effecten maken PEA een mogelijk middel om pijn en ontstekingen onder controle te krijgen. Onderzoeken tonen aan dat PEA ook nuttig kan zijn bij ischias en carpaal tunnel syndroom.

Klinische studies hebben aangetoond dat PEA effectief pijn behandelt die gepaard gaat met verschillende aandoeningen, waaronder neuropathische pijn, fibromyalgie, migraine en aandoeningen aan het bewegingsapparaat.

Gezondheid van gewrichten

Artrose is een chronische aandoening die de meeste mensen van 50 jaar en ouder treft. Naarmate de tijd verstrijkt, breekt de hoeveelheid kraakbeen af die de gewrichten dempt. Een gezonde, actieve levensstijl kan dit proces vertragen.

Gelukkig kan PEA een van die stoffen zijn die kan helpen om de aan artritis gerelateerde pijn te verminderen als die zich eenmaal voordoet. Studies tonen aan dat PEA ook kan helpen bij mensen met reumatoïde artritis.

PEA komt van nature voor in het lichaam en de niveaus ervan stijgen wanneer er weefselschade optreedt. PEA werkt door de productie van ontstekingsmediatoren te remmen, zoals cyclo-oxygenase-2 (COX-2) en interleukine-1β (IL-1β). Interessant genoeg is dit vergelijkbaar met wat ontstekingsremmende medicijnen als ibuprofen, ketoprofen en diclofenac doen.

Daarnaast is aangetoond dat PEA de productie van ontstekingsremmende factoren, zoals IL-10, stimuleert. Men denkt dat de ontstekingsremmende effecten van PEA ten minste gedeeltelijk worden gemedieerd door activering van de peroxisome proliferator-geactiveerde receptor alfa (PPARα).

In klinisch onderzoek bij mensen behandelt PEA chronische pijnsyndromen, zoals fibromyalgie en lage rugpijn. Bovendien lijkt PEA veilig en goed verdragen te worden, met weinig gerapporteerde bijwerkingen in de onderzochte studies.

PEA heeft therapeutisch potentieel bij artritis.

Samen suggereren deze gegevens dat PEA een therapeutisch potentieel kan hebben bij de behandeling van artritis aandoeningen die worden gekenmerkt door ontsteking en pijn. Een onderzoek uit 2021 stelde dat PEA een effectieve behandelingsoptie zou kunnen zijn voor artrose.

Anti-aging en gezond ouder worden

Het vermogen om het verouderingsproces te vertragen is een waardig doel dat veel wetenschappers wereldwijd zich hebben gesteld. Er wordt aangenomen dat PEA werkt als een middel tegen veroudering door cellen te helpen beschermen tegen schade veroorzaakt door oxidatieve schade, een belangrijke reden waarom we verouderen.

Oxidatie treedt op wanneer cellen worden blootgesteld aan te veel vrije radicalen, wat kan leiden tot vroegtijdige celdood. Het ongezonde voedsel dat we consumeren, de tabak die we roken en andere milieublootstellingen zoals luchtvervuiling bevorderen ook oxidatieve schade. Palmitoylethanolamide helpt deze schade te voorkomen door vrije radicalen te neutraliseren en de algehele ontsteking in het lichaam te verminderen.

Daarnaast is aangetoond dat palmitoylethanolamide de aanmaak van collageen en andere essentiële huideiwitten stimuleert. Hierdoor kan het de zichtbaarheid van rimpels en fijne lijntjes verminderen en de cellen intern beschermen.

Anti-allergische eigenschappen

Allergische reacties zijn de reactie van het immuunsysteem op een “waargenomen bedreiging”. Meestal zijn ze vervelend en leiden ze tot jeukende ogen, neus of huid. Andere keren kunnen allergische reacties levensbedreigend zijn, zoals in het geval van een anafylactische reactie.

Wanneer het lichaam wordt blootgesteld aan een trigger, komen er histamines vrij, die symptomen als jeuk, zwelling en verhoogde slijmproductie veroorzaken.

Van palmitoylethanolamide wordt gedacht dat het de afgifte van histamines door mestcellen vermindert. In dierstudies bleek palmitoylethanolamide effectief te zijn voor mensen met chronische huidjeuk door allergieën.

Een onderzoek uit 2008 toonde ook verbetering van eczeemsymptomen bij mensen die PEA als crème op hun huid smeerden. De patiënten hadden minder jeuk en sliepen daardoor beter.

anti aging pijn pea supplement

Atletische prestaties

Naast BCAA’s (Branched Chain Amino Acids) wordt ook verondersteld dat PEA effectief is bij het herstel van sportprestaties. Het werkingsmechanisme en hoe het atleten helpt is niet volledig bekend, maar men denkt dat het werkt door ontstekingen te verminderen en genezing te bevorderen. Volgens een recent artikel lijkt het ook de spiersynthese te stimuleren.

PEA supplementen worden goed verdragen en hebben weinig bijwerkingen, waardoor ze een veelbelovende optie zijn voor sporters die hun hersteltijden willen verbeteren. Hoewel er meer onderzoek nodig is om de volledige omvang van de voordelen vast te stellen, is PEA een veilige en effectieve manier om door inspanning veroorzaakte ontsteking te verminderen en spierherstel en -synthese te bevorderen.

Hersenen en cognitieve gezondheid

De hersenen gezond houden is van vitaal belang om chronische degeneratieve ziekten te voorkomen en het geheugen scherp te houden.

Palmitoylethanolamide (PEA) is een natuurlijk vetzuur dat in de hersenen wordt gemaakt. PEA heeft ontstekingsremmende en neuroprotectieve effecten. PEA stimuleert gezonde hersencellen en vermindert ontstekingen in de hersenen. PEA beschermt hersenneuronen ook tegen excitotoxiciteit, oxidatieve stress en celdood veroorzaakt door ontstekingsmediatoren.

PEA heeft ook zijn nut bewezen bij het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van neurologische resultaten in diermodellen van beroerte, de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson, infectie, traumatisch hersenletsel en een autismespectrumstoornis.

In een onderzoek uit 2017 werd geconcludeerd dat een vorm van PEA “de ziekteprogressie en invaliditeit bij patiënten met de ziekte van Parkinson vertraagde”. In dit onderzoek gebruikten de patiënten nog steeds hun gebruikelijke medicatie voor de ziekte van Parkinson.

Deze bevindingen suggereren dat PEA een veelbelovende therapeutische benadering kan zijn voor de behandeling van neurodegeneratieve en neuroinflammatoire aandoeningen. Er is echter meer onderzoek nodig voordat er definitieve conclusies kunnen worden getrokken.

Palmitoylethanolamide (PEA) is een natuurlijk vetzuur.

De darm-hersenas

In de afgelopen decennia hebben wetenschappers veel geleerd over het belang van darmbacteriën, het microbioom, en de rol ervan in iemands algehele gezondheid en welzijn. Een divers darmmicrobioom draagt bij aan een intacte darmbarrière die voorkomt dat schadelijke gifstoffen worden opgenomen in de bloedbaan, wat nadelige effecten kan hebben op de hersenen en het lichaam.

Palmitoylethanolamide (PEA) lijkt ook een essentiële rol te spelen bij het gezond houden van de darmen door zijn ontstekingsremmende effecten. Er zijn aanwijzingen dat PEA ook een rol kan spelen bij de gezondheid van de darmen via de darm-hersen-as (GBA).

Het vermogen van PEA om de activering van TRPV1 (een darmeiwit) te voorkomen, kan helpen om de integriteit van de darmbarrière te behouden. Wanneer dit unieke darmproteïne wordt geactiveerd, resulteert dit in een verhoogde darmdoorlaatbaarheid, wat bijdraagt aan een “lekkende darm”.

Volgens onderzoeken kan PEA nuttig zijn voor mensen met een lekkende darm, een aandoening waarbij de darmbarrière verstoord is. Een lekkende darm wordt in verband gebracht met migraine, fibromyalgie, artritis, auto-immuunziekten en meer.

Tot slot maakt het vermogen van PEA om ontstekingen via meerdere doelwitten te verminderen het een veelbelovende kandidaat voor de behandeling van inflammatoire darmziekten, zoals inflammatoire darmziekten (IBD). IBD is een chronische ontstekingsaandoening van het maagdarmkanaal die wereldwijd miljoenen mensen treft.

De huidige behandelingen voor IBD richten zich op het onderdrukken van de immuunrespons; deze behandelingen hebben echter vaak een beperkte werkzaamheid en gaan gepaard met aanzienlijke bijwerkingen. Een dierstudie uit 2015 toonde aan dat PEA zou kunnen helpen bij het verminderen van darmontsteking. Tot slot toonde een onderzoek uit 2021 ook de voordelen van PEA aan bij het verminderen van ontstekingen in de dikke darm.

pea supplement vrouw

Migraine

Migraine, vaak ervaren als pijnlijke, bonzende hoofdpijn en soms misselijkheid en lichtgevoeligheid veroorzakend, treft wereldwijd 1 miljard mensen. Sommige onderzoeken suggereren dat één op de zeven mensen ooit in hun leven deze ernstige hoofdpijn krijgt – bijna één op de vijf vrouwen en één op de 15 mannen.

PEA vermindert effectief de pijn bij migrainehoofdpijn. Het werkingsmechanisme van PEA bij migraine is niet helemaal duidelijk, maar men denkt dat het te maken heeft met de regulatie van ontstekingsmediatoren, zoals prostaglandinen en cytokinen.  

In een onderzoek van 2022 kregen 25 patiënten (22 vrouwen, 3 mannen) met migraine PEA toegediend. Het aantal dagen met hoofdpijn daalde van 10 per maand naar 6,6 dagen per maand. Het gebruik van pijnmedicatie nam ook af. Er waren geen nadelige bijwerkingen.

De auteurs concludeerden dat PEA nuttig zou kunnen zijn bij het behandelen en voorkomen van migraine. Tot slot toonde een onderzoek uit 2020 onder kinderen ook voordelen bij de behandeling van migrainehoofdpijn met PEA.

Ander gebruik van PEA

Studies hebben ook aangetoond dat PEA nuttig zou kunnen zijn bij depressie, angst, fibromyalgie, colitis ulcerosa, herstel van beroertes en prikkelbare darmsyndroom.

PEA bijwerkingen

Er zijn geen problematische PEA bijwerkingen bekend. PEA kan samen met elke andere stof worden genomen. Het versterkt het pijnstillende effect van klassieke pijnstillers en ontstekingsremmers. Palmitoylethanolamide kan in combinatie met andere stoffen worden gebruikt zonder bijwerkingen.

Conclusie

PEA is een vetzuur dat van nature in het lichaam voorkomt, speelt een essentiële rol in verschillende biologische processen, waaronder het endocannabinoïde systeem (ECS). Door ontstekings- en pijnbestrijdende eigenschappen kan een PEA supplement (mogelijk) ondersteuning bieden bij chronische pijn, artritis, allergieën, neurodegeneratieve ziekten en diverse gezondheidsproblemen gerelateerd aan veroudering.

Hoewel PEA op een aantal manieren in het lichaam werkt, moet het volledige werkingsmechanisme nog worden begrepen. Het zit in verschillende voedingsmiddelen en kan ook als PEA supplement worden ingenomen. Klinische studies hebben de effectiviteit en veiligheid van PEA aangetoond, hoewel er nog meer onderzoek nodig is om het volledige potentieel en de toepassingen ervan volledig te begrijpen.

Verder lezen? Bekijk dan ook het artikel over de lions mane werking van Vitamines.com.

PEA

Bronnen

Wat zit er in dit voedingssupplement?

Pea protein, een voedingssupplement rijk aan aminozuren, kan een vitale rol spelen in de stofwisseling en energieproductie, belangrijk voor de vitaliteit en levensenergie van het individu. Het bevat bovendien vitamines en mineralen die bijdragen aan het behoud van een gezonde darmflora.

Natuurlijke pijnstiller

De werking van PEA kan ook nuttig zijn bij chronische pijn. Het werkt als een natuurlijke pijnstiller, door de werking van morfine en tramadol na te bootsen. Het stimuleert de productie van serotonine, wat bijdraagt aan de pijnstilling en verbetering van de gemoedstoestand. Bovendien heeft PEA een ontstekingsremmende werking, wat kan helpen bij aandoeningen zoals eczeem en spierpijn.

Disclaimer

Het gebruik van pea tijdens de zwangerschap moet met de arts of apotheker worden besproken, net zoals het gebruik van andere voedingssupplementen en medicijnen.

Immuunsysteem

Het ‘Organimal’ vitaminecomplex, met calendula, aesculus, en vita enzymen, bevordert de stofwisseling en het immuunsysteem. Het ‘Tercer Milenio’ supplement, met antioxidanten en vetzuren, ondersteunt de bloedvaten, het geheugen en de libido. Het helpt ook bij de detox van zware metalen.

Gezonde geest en lichaam

In het kader van body shaming, wordt aangemoedigd om voedingssupplementen en gezonde voeding, zoals erwten, bananen en paddenstoelen, te zien als ondersteuning voor een gezonde geest in een gezond lichaam, zonder focus op het lichaamsgewicht. Het gaat over de gezondheid van ziel en lichaam, en het behoud van de levensenergie in een spirituele context.

Waar zijn de capsules verkrijgbaar?

Pea is een plantaardig voedingssupplement en verkrijgbaar bij de apotheek, bieden pijnstilling bij endometriose en perifere neuropathie door hun ontstekingsremmende werking op weefsels. In synergie met vitaminen kunnen ze de darmflora verbeteren. Onder begeleiding van acupunctuur, qi gong, gua sha, en ergotherapie, vormen ze een spiritueel pad naar pijnverlichting tijdens de zwangerschap met een optimale werking en minimale bijwerkingen.

Wat is PEA?

PEA staat voor Palmitoylethanolamide, een vetzuur dat van nature in ons lichaam voorkomt. Het wordt namelijk aangemaakt als reactie op ontstekingen en pijn. 

Een belangrijk stofje dus!

Is PEA een lichaamseigen stof?

Ja, je lichaam produceert zelf PEA. Wel wordt het alleen aangemaakt bij ontstekingen en pijn. Daarom wordt PEA ook wel “endogeen” genoemd.

Wat is endogeen dan precies?

“Endo” betekent “van binnenuit ontstaan” en dat geldt ook voor PEA. Ons lichaam maakt namelijk PEA aan wanneer het nodig is, het wordt dus van binnenuit geproduceerd. 

Heb je pijn? Of een ontsteking? Dan komt PEA to the rescue!

Wat doet PEA in ons lichaam?

Wanneer er ontstekingen of pijn ontstaan in ons lichaam, wordt PEA aangemaakt. PEA werkt vervolgens in ons lichaam als een natuurlijke stof die ontstekingen en pijn kan helpen beheersen. 

Wanneer er een ontsteking of pijn optreedt, wordt PEA in onze cellen aangemaakt als reactie op deze situaties. PEA kan vervolgens signalen aanpassen of bijvoorbeeld dempen die betrokken zijn bij deze ontstekingsreacties. Zo houdt PEA balans en kan eventuele ontstekingsreacties kalmeren.  

Het is een soort politieagent bij pijn en ontstekingen dus!

Waar zit PEA nog meer in?

Er zijn geen specifieke voedingsmiddelen bekend die PEA bevatten. Je kunt PEA namelijk niet terugvinden in voeding, omdat ons lichaam het zelf al aanmaakt. 

Wel draagt een evenwichtig en gevarieerd eetpatroon natuurlijk altijd bij aan je gezondheid. 

Kun je te weinig PEA hebben?

In principe niet, omdat je lichaam het vanzelf aanmaakt bij pijn en/of ontstekingen. Het is dus, voor een gezond persoon, haast niet mogelijk te weinig PEA te hebben. 

Heb je gezondheidsproblemen waardoor de PEA-productie anders is dan normaal? Raadpleeg dan je arts. 

Wat voor PEA supplementen bestaan er?

Er bestaan verschillende soorten supplementen van PEA, denk aan capsules, tabletten, crèmes, zalfjes en gecombineerde supplementen. Voor ieder wat wils dus! Bedenk wel dat een gezonde leefstijl en evenwichtig en gevarieerd eten altijd de basis is.

Er zijn overigens geen specifieke bijwerkingen bekend van PEA supplementen, maar houd je altijd aan de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid die vermeld staat op het etiket. Toch last van bijwerkingen? Stop dan direct en neem contact op met de producent en Lareb, het nationaal meldpunt van bijwerkingen. 

Geschreven door

Dave Leusink

Dave Leusink (1981) is één van de auteurs op Vitamines.com. Hij schrijft graag over zijn favoriete onderwerpen zoals vitamines en supplementen. Hij is actief op Facebook, Instagram, Twitter en Linkedin. Heb je een opmerking over dit artikel? Mail dan [email protected] of bel hem (tijdens kantooruren) op 020-2101997.