De reden van donkere ontlasting kan soms heel simpel zijn: namelijk wat je gegeten hebt. Zowel voedingsmiddelen met kunstmatige kleuren of bepaalde vitamine pillen zoals ijzer kunnen een donkere ontlasting veroorzaken.
Bloed is een waarschuwingsteken voor spijsverteringsproblemen, zowel ernstige als relatief onschuldige. Ook makkelijk te behandelen problemen als aambeien bloed in de ontlasting kunnen een verkleurde ontlasting veroorzaken, maar darmkanker kan dat ook.
Daarom is het belangrijk om veranderingen in de kleur van de ontlasting zeker niet te negeren.
Oorzaken van voedsel of medicijnen
Voedingsmiddelen zijn een frequente oorzaak van verkleurde ontlasting. Dit geldt vooral voor voedingsmiddelen die kunstmatige kleuren bevatten.
Als je verkleurde ontlasting wordt veroorzaakt door iets wat je hebt gegeten, dan zou de kleur weer normaal moeten worden zodra het voedsel is verteerd en uit je lichaam is.
Zwarte ontlasting
Melena is zwarte ontlasting door vermening met bloed. Als de zwarte ontlasting wordt veroorzaakt door iets dat je hebt ingenomen, wordt het ‘valse melena’ genoemd. Enkele dingen die valse melena kunnen veroorzaken zijn:
- Voedsel
- Supplementen
- Medicijnen
- Mineralen
- IJzer en multivitaminen
IJzer & multivitamine pillen
IJzer vitamine pillen kunnen er ook voor zorgen dat de ontlasting zwart of zelfs groenig van kleur wordt. Multivitaminen die ijzer bevatten kunnen hetzelfde effect hebben. Voedingsmiddelen die donkerblauw of zwart van kleur zijn kunnen ook zwarte ontlasting veroorzaken.
Voedingsmiddelen die zwarte ontlasting kunnen veroorzaken
Voedingsmiddelen en supplementen die zwarte ontlasting kunnen veroorzaken zijn onder andere:
- Zwarte drop
- Bosbessen
- IJzersupplementen of voedsel met veel ijzer
- Pepto-Bismol (bismut subsalicylaat)
- Andere voedingsmiddelen die donker van kleur zijn
- Rode of kastanjebruine ontlasting
Sommige voedingsmiddelen met natuurlijke of kunstmatige kleurstoffen kunnen rode ontlasting veroorzaken. Dit zijn:
- Rode gelatine en ijslolly’s
- Tomatensap of tomatensoep
- Grote hoeveelheden bieten
Rode ontlasting bij baby’s kan veroorzaakt worden door het populaire antibioticum Omnicef, dat vaak gebruikt wordt bij oorontstekingen. Maar omdat het gebruik van antibiotica een infectie van het darmkanaal, C. difficile genaamd, kan veroorzaken, moet je altijd je arts bellen als je baby rode ontlasting heeft.
Rode of zwarte ontlasting
Rode en zwarte ontlasting kan worden veroorzaakt door iets wat je hebt gegeten, of door een supplement dat je hebt ingenomen. Je ontlasting zou weer een normale kleur moeten krijgen zodra de stof uit je systeem is.
Medische oorzaken van zwarte ontlasting
Echte melena is zwart en stinkt, wat komt omdat het bloed bevat. Als je melena hebt, kan je arts een fecaal occult bloedonderzoek gelasten. Dit zal helpen bepalen hoeveel bloed er in je ontlasting zit.
Melena kan veroorzaakt worden door 200 milliliter of meer bloed in de ontlasting. Dit is gelijk aan een kwart kopje of vier eetlepels.
De donkere kleur van het bloed is een teken dat de bloeding hoger in het GI-kanaal zit, in de maag of de dunne darm.
Als je denkt dat er bloed in je ontlasting zit, neem dan meteen contact op met je arts. Het is belangrijk om de oorzaak van de bloeding te vinden.
Bloedende maagzweer
Een maagzweer is een zweer ergens langs het slijmvlies van de maag of darm. Zweren kunnen soms bloeden.
Zweren hebben meestal een van de twee oorzaken:
- Infectie met een bacterie genaamd Helicobacter pylori
- Gebruik van pijnstillers op recept of vrij verkrijgbaar
Gastritis
Gastritis is een ontsteking van het maagslijmvlies. Het kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:
- Te veel alcohol of eten
- Het eten van gekruid voedsel
- Het roken van
- Infectie met bacteriën
- Langdurig gebruik van NSAID’s
Bepaalde medische aandoeningen kunnen ook leiden tot gastritis. Deze omvatten:
- Pernicieuze anemie
- Auto-immuunziekten
- Chronische galreflux
Bloedingen in de slokdarm
Specifieke medische aandoeningen kunnen bloedingen in de slokdarm veroorzaken. Dat zijn:
- Slokdarmvarices, gezwollen aderen in de slokdarm
- Een scheur in de slokdarm veroorzaakt door hevig braken
- Slokdarmontsteking, ontsteking van de slokdarm
Rode of kastanjebruine ontlasting
Rode of kastanjekleurige ontlasting die bloed bevat wordt hematochezia genoemd. De fellere kleur komt doordat het bloed van lager in het spijsverteringskanaal komt, zoals de dikke darm of het rectum.
Rood bloed in de ontlasting kan een aantal medische oorzaken hebben. Ga altijd naar een arts als je bloed in je ontlasting vindt.
Aambeien
Aambeien zijn een veel voorkomende bron van helderrood bloed in de ontlasting of op toiletpapier. Dit zijn vergrote aderen in het rectale gebied die kunnen barsten en bloeden.
Aambeien zijn meestal niet ernstig. Ze kunnen vaak behandeld worden met vrij verkrijgbare medicijnen. Aambeien die niet willen genezen moeten misschien door een arts gezien worden. Medicijnen op recept kunnen helpen.
Anale scheur
Een anale fissuur is een scheur of zweer in de bekleding van het anale kanaal. Het anale kanaal is het laatste deel van het rectum voor de anus.
Iedereen kan fissuren krijgen, maar ze komen het meest voor bij mensen van middelbare leeftijd en jonge volwassenen.
Kloven kunnen helderrode bloedingen veroorzaken. Ze genezen meestal met thuiszorg.
Darmpoliepen en darmkanker
Colonpoliepen kunnen ook rood bloed in de ontlasting veroorzaken. Poliepen zijn gezwellen aan de binnenkant van de dikke darm. Soms kunnen ze overgaan in darmkanker. Ook darmkanker kan bloed in de ontlasting veroorzaken.
Bloed van deze bronnen is niet altijd zichtbaar in of op de ontlasting. Bloed dat niet zichtbaar is heet occult bloed.
Een fecaal occult bloed test zoekt naar dit soort bloed. Deze test kan worden gedaan om te screenen op darmkanker.
Spijsverteringsstoornissen
Inflammatoire darmziekte (IBD) is een naam voor aandoeningen die een ontsteking van de darm veroorzaken. Deze aandoeningen kunnen bloedingen in het spijsverteringskanaal veroorzaken.2 Zowel de ziekte van Crohn van de dikke darm als colitis ulcerosa kunnen bloederige ontlasting veroorzaken, vaak met diarree.
Diverticula kunnen ook rood bloed in de ontlasting veroorzaken. Diverticula zijn zakjes die zich vormen in de wand van de dikke darm. Mensen met deze aandoening kunnen grote hoeveelheden bloed in de ontlasting hebben.
Kortom..
Rood bloed in de ontlasting kan onschuldige oorzaken hebben, zoals aambeien en anale kloven. Het kan ook verband houden met iets ernstigers, zoals darmpoliepen, darmkanker of een spijsverteringsstoornis.
Wanneer naar je huisarts gaan?
Bloed in de ontlasting hoeft niet altijd ernstig te zijn. Toch is het belangrijk om dit symptoom door je huisarts te laten onderzoeken.
Dit geldt zelfs als je al een diagnose hebt van IBD of een andere chronische ziekte. Bloed in de ontlasting kan betekenen dat je behandeling veranderd moet worden. Ga naar je huis arts als:
- Je veranderingen hebt in kleur, geur of frequentie van de ontlasting.
- Je geen voedsel of supplementen kunt bedenken die de kleurverandering kunnen verklaren.
- De kleurverandering een paar dagen aanhoudt.
- Je hebt andere symptomen, zoals diarree, verstopping, zwakte of duizeligheid.
Als je duidelijk bloed in de ontlasting hebt of bloed passeert zonder ontlasting, ga dan meteen naar een arts. Ga bij extreme pijn en bloedverlies naar de eerste hulp of bel 112.
Conclusie
Rode, zwarte of donkere ontlasting kan veroorzaakt worden door iets onschuldigs, zoals voedsel of door vitamine pillen. Soms kan het echter ook veroorzaakt worden door een bloeding.
Maagproblemen zoals maagzweren en gastritis kunnen zwarte ontlasting veroorzaken. Ook bloedingen in de slokdarm kunnen dit veroorzaken.
Ga altijd naar je huisarts als je bloed in je ontlasting opmerkt.
Rood bloed in de ontlasting wordt veroorzaakt door bloedingen lager in het GI-kanaal. Aambeien en anale kloven kunnen dit veroorzaken.
Meer ernstige oorzaken van donkere ontlasting kunnen zijn darmpoliepen, darmkanker en spijsverteringsstoornissen zoals inflammatoire darmziekte en diverticulaire ziekte.
Kortom, als je bloed in je ontlasting opmerkt: ga naar je huisarts. Beter een bezoekje te veel dan te weinig.
Verder lezen: Waar is probiotica goed voor?