Heb je last van een wazig zicht, droge ogen of lichtgevoeligheid? Er zou zomaar een link kunnen zijn met de symptomen van een vitamine D tekort. Maar hoe herken je dit precies? Deze én andere vragen behandelen we in dit uitgebreide artikel.
Symptomen van een vitamine D tekort aan je ogen
Vitamine D is belangrijk voor veel lichaamsprocessen, waaronder ontstekingsremming en celfunctie. Je ogen bestaan uit kwetsbaar weefsel dat gevoelig is voor ontstekingen. Een vitamine D tekort kan hierdoor leiden tot oogklachten. De symptomen soms subtiel, maar kunnen ook opvallend zijn. Als je oogproblemen hebt zonder duidelijke oorzaak, kan een tekort dus een rol spelen.
Omdat de ogen veel kleine bloedvaten bevatten en gevoelig zijn voor ontsteking, vallen problemen daar soms als eerste op. Het is dus goed om oogklachten serieus te nemen, zeker als ze gepaard gaan met andere symptomen.
Symptomen van een vitamine D tekort rond de ogen zijn:
- Wazig of verminderd zicht
- Droge of branderige ogen
- Pijnlijke, gevoelige of vermoeide ogen
- Lichtgevoeligheid
- Trillende oogleden
- Regelmatig ontstoken ogen
- Wazig of troebel zicht
Een van de meest voorkomende oogklachten bij een vitamine D tekort is wazig of troebel zicht, en dit ontstaat vaak doordat het hoornvlies minder goed gehydrateerd is.
Vitamine D helpt namelijk bij het reguleren van ontstekingen. Zonder voldoende vitamine D kunnen kleine ontstekingen in het oogweefsel blijven sluimeren, wat leidt tot een verminderde oogfunctie en onscherp beeld.
Sommige mensen merken dat ze ’s ochtends last hebben van troebele ogen. Na even knipperen wordt het zicht helderder, maar het blijft vaag gedurende de dag. Dit kan samenhangen met verminderde traanproductie, wat indirect weer gerelateerd is aan vitamine D. Een lage traanfilm maakt het oogoppervlak minder glad, waardoor licht niet goed wordt gebroken.
Als je vaak je ogen moet knijpen of moeite hebt om scherp te stellen, zelfs met bril of lenzen, is het slim om je bloedwaarden te laten testen. Andere oorzaken zoals stress of beeldschermgebruik kunnen ook meespelen, maar een vitamine D tekort sluit je liever eerst uit.
Droge, branderige ogen
Droge ogen zijn vervelend en kunnen behoorlijk irriteren. Ze voelen schurend aan, alsof er zand in zit. Vitamine D speelt een rol bij de regulatie van het immuunsysteem en het aanmaken van traanvocht. Wanneer je tekort hebt, vermindert je traanproductie en worden je ogen sneller droog en gevoelig voor stofjes en wind.
Brandende ogen ontstaan doordat het hoornvlies en de slijmvliezen geïrriteerd raken. Dit gebeurt sneller bij mensen met een vitamine D tekort, omdat het hoornvlies slechter herstelt en gevoeliger wordt. Hierdoor kunnen zelfs milde prikkels zoals luchtverplaatsing of make-up al klachten geven.
Let op dat droge ogen ook een symptoom van schermgebruik of ouderdom kunnen zijn.
Lees ook: Welke vitamine D is het best?
Pijn of druk achter de ogen
Een drukkend gevoel achter de ogen komt vaker voor dan je denkt. Het kan bijvoorbeeld voelen alsof je ogen ‘vol’ zitten of licht beurs aanvoelen. Dit komt soms door ontstekingen in de oogspieren of het omliggende weefsel. Vitamine D helpt bij het onderdrukken van ontstekingen, maar als die ondersteuning wegvalt, raakt dit systeem sneller uit balans.
Deze druk kan uitstralen naar je voorhoofd. Dit wordt vaak verward met spanningshoofdpijn, maar het kan dus ook vanuit de ogen komen. Vooral bij langdurig gebrek aan zonlicht, zoals in de winter, nemen deze symptomen toe. Daarbij komt een vitamine D tekort ook vaker voor in de donkere maanden, omdat je dan logischerwijs minder in de zon zit.
Als je vaker last hebt van dit soort druk zonder duidelijke oorzaak (zoals sinusproblemen of vermoeidheid), laat dan je bloed testen. Het is een kleine moeite en je weet snel of vitamine D hier een rol speelt.
Een vitamine D tekort komt vaker voor in de wintermaanden.
Lichtgevoeligheid
Overgevoeligheid voor licht wordt ook wel fotofobie genoemd en is een symptoom dat wordt gemeld door mensen met een vitamine D tekort. Ogen die gevoelig zijn voor licht trekken zich als het ware samen bij fel licht, zoals zonlicht of schermlicht en dit kan hoofdpijn veroorzaken of zorgen dat je snel je ogen sluit bij fel licht.
Vitamine D speelt ook een rol in de zenuwgeleiding en celfunctie in het netvlies. Bij een tekort kunnen de lichtgevoelige cellen overactief reageren en hierdoor ontstaat sneller een gevoel van ongemak bij normaal licht. Je ogen raken als het ware uit balans, wat kan leiden tot krampachtig knijpen of samenzijn van de oogspieren.
Dit symptoom komt vooral voor bij mensen die veel binnen zijn of zonnebrillen vermijden. Het lichaam maakt dan minder vitamine D aan, wat zich uit in onder andere deze vorm van overgevoeligheid. Een vitamine D supplement kan soms al binnen een paar weken verlichting geven.
Trillende oogleden
Een trillend ooglid is eigenlijk best onschuldig, maar natuurlijk wél hinderlijk. Het voelt alsof er een spier schokt of trilt zonder dat je het onder controle hebt. Dit gebeurt vaak bij vermoeidheid of stress, maar ook een tekort aan bepaalde vitamines. Ook hierbij kan vitamine D een boosdoener zijn.
Vitamine D is namelijk essentieel voor de werking van spieren en zenuwen. Wanneer je hier te weinig van hebt, reageren spieren sneller overprikkeld. De fijne spiertjes rond het ooglid zijn daar dus heel gevoelig voor. Het trillen kan seconden duren, maar soms ook minutenlang aanhouden of telkens terugkomen.
Irritant is het zeker, want ondergetekende heeft er ook zo nu en dan last van. En hoewel dit meestal geen reden is tot zorg, is het vervelend genoeg om na te gaan waar het vandaan komt. Combineer je het met andere klachten zoals spierzwakte of vermoeidheid? Dan is er een kans dat dit een symptoom is van een tekort aan vitamine D.
Slechter nachtzicht
Mensen met een vitamine D tekort gaven in onderzoeken aan dat hun nachtzicht achteruitgaat. In het donker zie je sowieso minder scherp, je ogen passen zich trager aan en je hebt moeite met contrast. Vitamine D speelt een rol in het functioneren van het netvlies, dat verantwoordelijk is voor het waarnemen van licht.
Zonder voldoende vitamine D functioneren de lichtreceptoren minder goed. Hierdoor kunnen ze trager reageren op wisselingen in licht. Het gevolg is dat je bijvoorbeeld moeite hebt met autorijden in het donker of dat je struikelt in een schemerige kamer.
Dit is niet alleen vervelend, maar kan uiteraard ook gevaarlijk zijn in bepaalde situaties. Als je merkt dat je ‘s avonds slecht(er) ziet, laat dan je vitamine D-waarde meten. Vooral bij mensen boven de 50 komt dit vaker voor.
Rode en geïrriteerde ogen
Roodheid in de ogen duidt vaak op irritatie of ontsteking. Een tekort aan vitamine D kan dit verergeren omdat het lichaam minder goed in staat is ontstekingen te remmen. Het gevolg is dat je ogen er rood uitzien, branderig aanvoelen en soms tranen of jeuken.
Bij chronisch tekort kunnen de bloedvaatjes in het oogoppervlak opzwellen. Dit geeft een vermoeid uiterlijk en maakt je ogen extra gevoelig voor invloeden van buitenaf. Wind, stof of licht veroorzaken dan sneller klachten: het kan zelfs leiden tot kleine ontstekingen zoals blefaritis of conjunctivitis.
Als je vaak rode ogen hebt zonder duidelijke aanleiding, is het slim om verder te kijken dan allergieën of schermgebruik. En ook hier kan een simpele bloedtest weer uitwijzen of vitamine D een oorzaak is.
Probeer minder naar schermen te kijken als je vaak rode ogen hebt.
Slecht herstel bij oogproblemen
Herstellen je ogen traag na een ontsteking of infectie? Ook dat kan met een vitamine D tekort te maken hebben. Vitamine D ondersteunt het immuunsysteem en helpt beschadigd weefsel herstellen. Zonder voldoende vitamine D is dit proces trager en minder effectief.
Oogproblemen zoals een bindvliesontsteking of een verstopte traanbuis horen na een paar dagen alweer beter te worden. Duurt het langer of komt het steeds terug? Dan kan dat wijzen op een verminderde weerstand, mede door een vitaminetekort.
Dit speelt vooral bij mensen die vaak ziek zijn, weinig buiten komen of een donkere huid hebben. Deze doelgroepen lopen dus meer risico op een tekort.
Lees ook: Wat is een goede vitamine D waarde?
Oogontstekingen
Oogontstekingen zoals uveïtis, blefaritis of droge ogen syndroom kunnen ook nog in verband staan met vitamine D tekort. Dit komt doordat vitamine D ontstekingsremmend werkt. Zonder die ondersteuning ontstaan sneller ontstekingen of blijven ze langer aanhouden.
Mensen met chronische oogontstekingen merken vaak pas verbetering als ze hun vitamine D op peil brengen. De klachten worden minder heftig en komen minder vaak terug. Artsen zetten soms zelfs vitamine D in als aanvullende therapie bij hardnekkige oogklachten.
Hoewel ontstekingen meerdere oorzaken kunnen hebben, is een vitamine D tekort een goed te beïnvloeden factor. Daarom kan het verstandig zijn om bij terugkerende oogontstekingen altijd je vitamine D te laten checken.
Wat kun je doen bij een vermoeden van vitamine D tekort?
Denk je dat jouw oogklachten met vitamine D te maken hebben? Dan is het verstandig om actie te ondernemen. Laat je bloedwaarden testen bij de huisarts. Is je vitamine D inderdaad te laag? Dan kun je het eenvoudig aanvullen via een vitamine D supplement of meer zonlicht (als het geen winter is natuurlijk).
Zorg daarnaast voor een gevarieerd dieet met vette vis, eieren en verrijkte producten. Combineer dit met regelmatig naar buiten gaan, en dan vooral tussen 11:00 en 15:00 uur. Eventueel kun je kiezen voor een vitamine D3 supplement van 25 tot 75 microgram per dag, afhankelijk van je waarden en advies van je arts.
Wacht niet te lang met het aanpakken van een mogelijk tekort. Niet alleen voor je ogen, maar voor je algehele gezondheid is voldoende vitamine D van groot belang. Voorkomen is makkelijker dan genezen.
Kan vitamine D ook via de ogen worden opgenomen?
Vitamine D wordt niet via je ogen opgenomen. Je ogen vangen wel zonlicht op, maar dat licht zorgt er niet voor dat je lichaam vitamine D aanmaakt. Dat gebeurt namelijk in je huid, onder invloed van uv-B-straling. Dus ook al krijg je veel licht in je ogen, het heeft geen effect op je vitamine D. Alleen je huid doet het werk.
Vitamine D wordt opgenomen via je huid en niet je ogen.
Wat is goed voor je ogen om te eten?
Voor gezonde ogen is voeding met veel antioxidanten, vitamines en omega 3-vetzuren belangrijk. Die helpen je ogen beschermen tegen veroudering en schade door fel licht of schermgebruik. Vooral vitamine A, C, E en zink spelen een grote rol.
Ook luteïne en zeaxanthine zijn belangrijke stoffen die je in groente en fruit vindt. Goede voorbeelden zijn:
- Wortels
- Spinazie
- Boerenkool
- Zalm
- Eieren
- Zoete aardappel
- Paprika
- Blauwe bessen
- Walnoten
- Sinaasappels
Veelgestelde vragen
Dat kan zeker, want klachten zoals droge, branderige of gevoelige ogen komen vaak voor bij een tekort. Ook wazig zicht of lichtgevoeligheid kunnen signalen zijn. Het zijn subtiele symptomen, maar als ze aanhouden en je weinig zonlicht krijgt, is een bloedtest een slimme stap.
Je ogen kunnen droog, moe of pijnlijk aanvoelen. Sommige mensen hebben last van een branderig gevoel of drukkende pijn achter de ogen. Soms merk je dat je slechter ziet in het donker. Al deze signalen kunnen wijzen op een vitamine D tekort, vooral als ze langdurig aanhouden.
Nee, een wazig zicht kan veel oorzaken hebben, zoals vermoeidheid, stress, een verkeerde brilsterkte of droge ogen door schermgebruik. Maar in combinatie met andere klachten is het goed om je vitamine D te laten controleren. Het is een simpele test en kan veel duidelijkheid geven.
Omega 3 vetzuren helpen je ogen vochtig en soepel te houden. Ze verminderen ontstekingen en dragen bij aan een gezonde traanproductie. Vooral bij droge of vermoeide ogen merk je snel verschil. Vette vis, lijnzaad of een goed supplement kunnen veel betekenen, zeker samen met voldoende vitamine D.
Conclusie
Vitamine D speelt een belangrijke rol in de gezondheid van je ogen en een tekort kan zorgen voor klachten zoals droge ogen, wazig zicht, lichtgevoeligheid en trager herstel bij ontstekingen.
Heb je dus oogklachten die niet goed te verklaren zijn? Laat dan ook je vitamine D-waarde testen. Je ogen zijn kwetsbaar en verdienen goede zorg, van binnenuit én van buitenaf.
Vitamine D tekort
Dit artikel over symptomen vitamine D tekort met gezichtsproblemen aan de ogen is voor het eerst gepubliceerd op donderdag 10 april 2025.
Vitamine D-tekort, droge ogen & cognitieve achteruitgang
Een vitamine D-tekort kan leiden tot klachten zoals droge ogen, spierpijn en zelfs cognitieve achteruitgang. Veel mensen zoeken hulp bij een orthomoleculair therapeut of kiezen voor suppletie. Ook de zon speelt een cruciale rol in de aanmaak van deze voedingsstof.
Depressie, burn-out & mentale gezondheid
Naast fysieke klachten kunnen psychische klachten zoals depressie, burn-out en angstgevoelens ontstaan. Vitamin D ondersteunt namelijk het brein en de mentale gezondheid. Een goede balans in het metabolisme, voldoende ontspanning en regelmatig mediteren zijn belangrijk bij het herstellen van emotionele disbalans.
Spierpijn, huidverzorging & ontstekingsremmende voeding
Een tekort verhoogt het risico op osteoporose en diverse huidaandoeningen. Patiënten nemen soms pijnstillers tegen de spierpijn, maar een ontstekingsremmend dieet en extra voedingsstoffen zoals magnesium, omega 3 en zink zijn effectiever voor langdurige ondersteuning van de huidverzorging en het lichaam.
Therapeutisch advies: emoties, leefstijl & suppletie
Therapeuten raden vaak aan om leefstijl aan te passen. Denk aan meer buiten zijn, gevarieerd eten en het beperken van stress. Emoties hebben invloed op het immuunsysteem, net als slaapgebrek. Vitamine D-tekort blijkt dus breder van invloed dan je op het eerste gezicht denkt.
Bronnen
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10276688/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28919183/
- https://www.aao.org/eyenet/article/vitamin-d-and-ocular-diseases
- https://www.mdpi.com/1422-0067/23/8/4226
Je las een bericht in de categorie:
- Vitamine D tekort symptomen ogen
