Wat zijn synthetische en natuurlijke voedingsstoffen?
Dit is het verschil tussen natuurlijke en synthetische voedingsstoffen:
- Natuurlijke vitaminen: worden verkregen uit hele voedselbronnen in de voeding.
- Synthetische vitaminen: worden meestal kunstmatig gemaakt, in een industrieel proces.
Onder synthetische voedingsstoffen vallen geen supplementen die gemaakt worden van geconcentreerde, gedehydrateerde hele voedingsmiddelen. De meeste supplementen die tegenwoordig op de markt zijn, worden namelijk kunstmatig gemaakt. Hiertoe behoren onder andere vitaminen, antioxidanten, mineralen en aminozuren.
Ze kunnen worden ingenomen als vitamine pil, capsule, tablet, poeder of vloeibare vorm, en zijn gemaakt om na te bootsen hoe natuurlijke voedingsstoffen in ons lichaam werken.
Is mijn supplement synthetisch of natuurlijk?
Om erachter te komen of je supplement synthetisch of natuurlijk is, kijk je simpelweg op het etiket. Natuurlijke supplementen vermelden meestal voedselbronnen of zijn gelabeld als 100% plantaardig of dierlijk. Supplementen die voedingsstoffen afzonderlijk vermelden, zoals vitamine C, of chemische namen gebruiken zoals ascorbinezuur, zijn bijna zeker synthetisch.
Zijn natuurlijke en synthetische vitamines hetzelfde?
De gangbare opvatting is dat synthetische voedingsstoffen chemisch vrijwel identiek zijn aan die in voedsel. Het productieproces van synthetische voedingsstoffen is echter wel anders dan dat van planten en dieren. Dus ondanks de vergelijkbare structuur kan je lichaam anders reageren op synthetische voedingsstoffen.
Bovendien is het nog onduidelijk hoe goed synthetische voedingsstoffen in het lichaam worden opgenomen en gebruikt. Sommige worden misschien gemakkelijker opgenomen, andere minder makkelijk. Dat komt omdat je bij het eten van echt voedsel geen losse voedingsstoffen binnenkrijgt, maar een hele reeks vitaminen, mineralen, co-factoren en enzymen die een optimaal gebruik door het lichaam mogelijk maken.
Zonder deze extra verbindingen is het onwaarschijnlijk dat synthetische voedingsstoffen door het lichaam op dezelfde manier worden gebruikt als hun natuurlijke tegenhangers.
“Vitamine C zoals ascorninezuur is bijna zeker synthetisch.”
Studies tonen bijvoorbeeld aan dat natuurlijke vitamine E tweemaal zo efficiënt wordt opgenomen als synthetische vitamine E.
Het is dus nog een beetje onduidelijk hoe goed synthetische voedingsstoffen in het lichaam worden opgenomen en gebruikt. Je lichaam gebruikt voedingsstoffen het beste als ze in hele voedingsmiddelen worden ingenomen, met een grote variatie aan voedingsbestanddelen.
Voedingsstoffen in hele voedingsmiddelen hebben meerdere voordelen voor de gezondheid: natuurlijke vitaminen uit volle voeding kan helpen bij het beheersen en voorkomen van hartziekten, diabetes, kanker en vroegtijdige dood. Deze voordelen zijn gekoppeld aan het brede scala van vitaminen, mineralen, antioxidanten, vezels en vetzuren die in hele voedingsmiddelen voorkomen.
Lees ook: Welke vitamines heb ik nodig bij haaruitval?
Groenten en fruit
Fruit en groenten voorzien ons van vezels, vitaminen, mineralen en plantaardige verbindingen, waarvan gedacht wordt dat ze verantwoordelijk zijn voor veel gezondheidsvoordelen.Uit studies blijkt dat een hogere groente- en fruitinname verband houdt met een lager risico op hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, artritis en sommige hersenaandoeningen.
Een verhoogde fruitinname wordt ook in verband gebracht met een lagere bloeddruk, minder oxidatieve stress en een betere bloedsuikercontrole. Onderzoekers stellen dat een dagelijks portie fruit ook je risico op hart- en vaatziekten met ongeveer 5% verkleind.
Vette vis
Wetenschappers denken dat de hoge gehaltes aan omega-3 vetzuren in vette vis verantwoordelijk zijn voor een betere gezondheid van het hart.
Veel studies hebben al aangetoond dat mensen die regelmatig vis eten een lager risico hebben op hartaanvallen, beroertes en overlijden aan hartziekten. Uit een onderzoek onder meer dan 40.000 mannen van 40 tor 75 jaar bleek dat de groeo die regelmatig een of meer porties vis per week at bijna 15% minder kans had op hartziekten.
Bonen en peulvruchten
Deskundigen geloven dat het hoge gehalte aan oplosbare vezels en het brede scala aan vitaminen, mineralen en anti-oxidanten in bonen en peulvruchten kunnen helpen het risico op hartziekten, diabetes en bepaalde vormen van kanker te verminderen.
Het dagelijks eten van één portie peulvruchten zoals bonen, erwten en kikkererwten is in verband gebracht met 5% lagere LDL-cholesterolwaarden en een 5-6% lager risico op hartziekten.
Noten en zaden
Noten en zaden zijn rijk aan antioxidanten, mineralen en gezonde vetten. Ze zijn in verband gebracht met een verminderd risico op vroegtijdig overlijden, hartziekten en diabetes.
Uit een onderzoek bleek dat 4 wekelijkse porties noten verband hielden met een 28% lager risico op hartziekten, en 22% minder risico op diabetes.
Volle granen
Volle granen bevatten veel waardevolle voedingsstoffen, waaronder vezels, B-vitaminen en mineralen als ijzer, magnesium en selenium. Volkoren consumptie is ook in verband gebracht met bescherming tegen kanker, hartziekten, diabetes en obesitas.
Bovenstaande onderzoeken ondersteunen het idee dat natuurlijke voedingsstoffen in volwaardige voedingsmiddelen kunnen voorkomen dat een groot aantal chronische ziekten zoals hartziekten, diabetes, kanker en vroegtijdige dood.
Synthetische multivitamine
Hoewel het duidelijk is dat natuurlijke voedingsstoffen in verband worden gebracht met veel gezondheidsvoordelen, is het bewijs voor synthetische multivitaminen gemengd.
Multivitaminen
Sommige observationele studies hebben vastgesteld dat het gebruik van multivitaminen in verband wordt gebracht met een lager risico op hartziekten en kanker. Andere studies hebben echter nog niet voldoende effecten kunnen vaststellen.
Enkele studies hebben multivitamine supplementen in verband gebracht met een beter geheugen bij oudere volwassenen. De Physicians’ Health Study II vond niettemin dat 12 jaar dagelijks gebruik van multivitaminen geen invloed had op de hersenfunctie of het geheugen bij mannen boven de 65 jaar oud.
Vitamine D
Vitamine D supplementen zijn populair bij consumenten. Ondanks de wetenschap dat adequate vitamine D-niveaus cruciaal zijn voor een goede gezondheid en het voorkomen van ziekten, worden vitamine D-supplementen ook nog kritisch bekeken.
Vitamine D supplementen zijn in verband gebracht met talrijke voordelen. Toch zijn deskundigen het er anno 2023 over eens dat er nog steeds méér bewijs nodig is.
Antioxidanten
Verschillende reviews hebben geen bewijs gevonden voor antioxidantensupplementen, waaronder bètacaroteen, vitamine A, C, E en selenium (alleen of in combinatie) voor een verminderd risico op overlijden en kanker.
Studies over de gunstige gezondheidseffecten van veel synthetische voedingsstoffen zijn dus inconsistent, onvoldoende of hebben geen effecten aangetoond.
Moet je synthetische voedingsstoffen nemen?
Er is geen duidelijk bewijs dat de meeste synthetische voedingsstoffen gunstig zijn voor gezonde, goed gevoede mensen. Er zijn echter wel specifieke doelgroepen die baat kunnen hebben bij bepaalde synthetische vitaminen.
Ouderen: Deze groep heeft meestal een hoger risico op een tekort aan vitamine D en kan ook meer vitamine B12 en calcium nodig hebben voor de gezondheid van de botten.
Veganisten en vegetariërs: Omdat bepaalde vitamines en mineralen vooral in dierlijke producten voorkomen, loopt deze groep vaak een groot risico op een tekort aan vitamine B12, calcium, zink, ijzer en vitamine D.
Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven: Deze vrouwen moeten mogelijk hun voeding aanvullen met extra vitaminen en/of mineralen (zoals vitamine D) en andere (zoals vitamine A) vermijden.
Vrouwen in de vruchtbare leeftijd: Deze groep wordt vaak aangemoedigd om een foliumzuursupplement te nemen om het risico op neurale buisdefecten te verminderen als ze toch zwanger worden.
Mensen met tekorten aan voedingsstoffen: Bepaalde voedingssupplementen kunnen voedingstekorten behandelen, zoals ijzersupplementen voor de behandeling van bloedarmoede door ijzertekort.
Waar ‘te’ voor staat is nooit goed, ook niet te veel vitaminen!
Als je via je voeding al een breed scala aan voedingsstoffen binnenkrijgt, kan het nemen van extra supplementen de aanbevolen dagelijkse inname van veel voedingsstoffen overschrijden.
Bij overmatige inname worden wateroplosbare vitamines als vitamine C en B-vitamines via de urine uit het lichaam gespoeld. Vetoplosbare vitamines – vitamine A, D, E en K – kunnen echter in het lichaam worden opgeslagen. Dit betekent dat het risico bestaat dat ze zich ophopen tot hoge niveaus, wat in het uiterste geval leidt tot hypervitaminose.
Zwangere vrouwen moeten vooral voorzichtig zijn met hun vitamine A inname, want te hoge hoeveelheden zijn in verband gebracht met geboorteafwijkingen.
“Zwangere vrouwen moeten voorzichtig zijn met vitamine A.”
Resultaten van veel klinische onderzoeken laten zien dat bètacaroteen, vitamine E, en mogelijk hoge doses vitamine A het risico op vroegtijdig overlijden kunnen verhogen.
Andere studies hebben multivitamine gebruik in verband gebracht met een verhoogd kankerrisico, en ijzersupplementen kunnen schadelijk zijn voor mensen die ze niet nodig hebben.
Er zijn ook aanwijzingen dat synthetisch foliumzuur schadelijker is dan het natuurlijke foliumzuur in voedingsmiddelen. Het kan zich ophopen in het lichaam en het risico op kanker verhogen.
Ook interessant: Welke vitamine pillen werken tegen vermoeidheid?
Conclusie: Synthetische vitaminen zijn geen vervanging
Onderzoek toont consequent aan dat synthetische vitaminen geen vervanging zijn voor een gezonde, evenwichtige voeding. Sterker, het innemen van grote hoeveelheden synthetische voedingsstoffen kan zelfs schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid.
Aanbevolen dagelijkse doses zijn veilig voor de meeste mensen, maar voorzichtigheid is geboden. En natuurlijke voedingsstoffen halen uit hele voedingsmiddelen is en blijft altijd de beste optie voor je gezondheid, daarover zijn alle onderzoeken het over eens.
